หมวดหมู่: Uncategorized

เพชรพญานาค

ที่ตรงหน้าข้าพเจ้า ขณะนี้ มีก้อนหินอยู่ 2 ก้อน ลักษณะทั่วไป ก็คือ ก้อนหินสีน้ำตาล ผิวขรุขระ มีฝุ่นจับโดยรอบ ขนาดประมาณ กำมือโอบ และมีตัวอักษร ‘พ’ อยู่บนก้อนหินทั้งสองก้อนด้วย… เชื่อหรือไม่ว่า ภายในก้อนหินทั้งสองนั้น มี ‘เพชรพญานาค’

เมื่อราว 1 เดือนก่อน น้องสาวอดีตผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติท่านหนึ่ง ได้นำก้อนหินดังกล่าวจากนครพนม มาฝากเนื่องจากข้าพเจ้าดูแลรักษาท่านเกี่ยวกับภาวะวัยทอง ท่านนำมาให้ถึง 3 ก้อน ข้าพเจ้าได้มอบให้พยาบาลที่อยู่ร่วมดูแลท่านในวันนั้นด้วยไป 1 ก้อน

ระหว่างพูดคุย ท่านหยิบอัญมณี ‘เพชรพญานาค’ จำนวนมากมาย ที่กระเทาะนำออกมาจากหินก้อนอื่นให้ดู ลักษณะทั่วไป ก็เหมือนผลึกแก้วกลมหลากสี   มีขนาดตั้งแต่เส้นผ่าศูนย์กลาง 1 – 3 เซนติเมตร สวยงามมาก

สำหรับ ข้าพเจ้าแล้ว ข้าพเจ้าขอเก็บไว้ในรูปร่างเป็นก้อนหินอย่างนั้นแหละ ไม่อยากกระเทาะเอาอัญมณีออกมา ทั้งนี้ ก็เพื่อเอาไว้สักการะ บนแท่นบูชาพระพุทธรูป  สิ่งมงคลนี้ คงต้องอยู่ที่ความเชื่อมั่นศรัทธา เหมือนที่ ข้าพเจ้าเชื่อถือ ในเรื่องของ ‘ทาน’ ว่าเป็นประตูสู่ทุกสิ่งที่ดีงาม แต่..หากเราไม่นับถือ… สิ่งมงคลใดๆ ก็เสมือนสิ่งไร้ค่า อะไรสักอย่างหนึ่ง

ข้าพเจ้ามีนิสัยชอบทำ ‘ทาน’ และทำในทุกรูปแบบ ไม่ว่า จะเป็นการทำบุญตักบาตรตอนเช้า การปล่อยนก ปล่อยเต่า ปล่อยปลา หรือ การช่วยเหลือรักษาคนไข้ในมืออย่างเต็มที่ (เพราะถือว่า เคยมีวาสนาช่วยเหลือกันมาในอดีตชาติ)

ไม่กี่วันที่ผ่านมา เกิดเหตุการณ์อกสั่น ขวัญแขวนสำหรับข้าพเจ้าหลายเรื่อง แต่ทุกเรื่อง ก็ผ่านพ้นไปได้ด้วยดี… นี่..ก็น่าจะเป็นผลแห่ง’ทาน’

เย็นวันหนึ่ง ก่อนเดินทางไปอินเดีย (7- 10 มีนาคม 53) วันนั้นเป็นวันจันทร์ ตอนช่วงเวลาราว 17 นาฬิกา ได้มีสตรีชาวโมรอคโค อายุ 32 ปี มาโรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง (ขอสงวนนาม) ด้วยเรื่องน้ำเดิน คนไข้ชื่อ คุณฮายัด ตั้งครรภ์แรก เธอเคยฝากครรภ์ที่ประเทศโมรอคโคมาก่อน ขณะนี้ เธอมีอายุครรภ์ ประมาณ 37 สัปดาห์ แพทย์เวรห้องฉุกเฉินได้โทรศัพท์มาปรึกษาข้าพเจ้าและขอให้รีบไปดูคนไข้โดยด่วน  

คุณฮายัด เริ่มฝากครรภ์ที่โรงพยาบาลเอกชนแห่งนี้เมื่อเธออายุครรภ์ได้ 33 สัปดาห์ และมารับการตรวจครรภ์อีก 2 ครั้ง ตอนอายุครรภ์ 35 และ 36 สัปดาห์เศษ ผลเลือดต่างๆปรกติ ข้าพเจ้าไม่เห็นใบฝากครรภ์จากประเทศโมรอคโค จึงสันนิษฐานตามที่คุณหมอสูติผู้ดูแลว่า อายุครรภ์คงเป็นไปตามนั้น อายุครรภ์ถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุดของคนท้องทุกคน เพราะเป็นส่วนในการตัดสินใจให้คลอด หรือยับยั้งการคลอดไว้ก่อน

เมื่อแรกเห็นคุณฮายัด ข้าพเจ้าคิดว่า เธอและบุตรน่าจะสบายดี เพราะช่วงเวลาที่ผ่านมา เธอรู้สึกเด็กดิ้นดีตลอด จากการซักประวัติ สามีเธอซึ่งพอพูดภาษาไทยได้ เล่าว่า เธอมีน้ำเดินตอนเวลาประมาณ 15:00 นาฬิกา น้ำคร่ำไหลออกมาจากช่องคลอดเรื่อยๆ และเริ่มออกน้อยลงตอนที่ข้าพเจ้าเดินทางไปถึง

ข้าพเจ้าขอตรวจภายในและอัลตราซาวนด์คนไข้ในเบื้องต้น เพื่อประเมินสถานการณ์ ซึ่งพบว่า ทารกน้อยมีขนาดและน้ำหนัก ใกล้เคียงกับอายุครรภ์ตามระบุในใบฝากครรภ์ (โดยอาศัยวัดเปรียบเทียบกับส่วนต่างๆของร่างกายทารกและคำนวณจากเครื่องอัลตราซาวนด์) ตอนนั้น ข้าพเจ้าเองยังไม่วางใจนัก จึงได้ลองประเมินโดยคลำตัวเด็กทางหน้าท้องของคนไข้ ก็คะเนน้ำหนักทารกว่า น่าจะหนักประมาณ 2,500 กรัม ซึ่งหากเป็นเช่นนั้นจริง ทารกน้อยก็น่าจะรอดเมื่อคลอดออกมาสู่โลกภายนอก

ขณะที่กำลังเขียนผลตรวจอัลตราซาวนด์บนโต๊ะที่หน้าห้องตรวจเอกซเรย์ สามีคนไข้ได้เดินเข้ามาหาข้าพเจ้าและถามว่า “คุณหมอคิดว่า จะทำยังไงดี?”  ข้าพเจ้าตอบว่า “เท่าที่ประเมินจากอัลตราซาวนด์ ลูกคุณมีขนาดตัวโตพอสมควร หากต้องการจะรอถึงพรุ่งนี้เช้า ก็สามารถทำได้ แต่จะเสี่ยงต่อชีวิตตัวทารก ในกรณีที่น้ำคร่ำไหลออกมามาก ทำให้ตัวเด็กเบียด กดทับสายสะดือ จนลูกคุณขาดก๊าซออกซิเจน และเสียชีวิตในที่สุด วิธีการแก้ไขที่ดีที่สุด คือ ผ่าตัดคลอดตอนนี้เลย”

สามีคุณฮายัด ซึ่งใบหน้าเต็มไปด้วยหนวดเครา และไว้ผมยาว พูดด้วยท่าทางที่ขึ่งขังว่า “คุณหมอต้องรับผิดชอบกับลูกของผมนะ!!!” เจ้าหน้าที่พยาบาลและห้องเอกซเรย์ รวมทั้งข้าพเจ้าพากันตกใจกับถ้อยคำนี้

ข้าพเจ้าตั้งสติได้ก่อน ก็พูดโต้ตอบออกไปว่า “ผมจะทำให้ดีที่สุด”

สามีคุณฮายัดเอื้อมมือมาจับบ่าข้าพเจ้า พร้อมกับพูดว่า “ผมเชื่อใจและมั่นใจในตัวหมอ หมอจะผ่าตัดคลอด ก็ทำได้เลย”

ตอนนั้น ความมั่นใจของข้าพเจ้ารู้สึกว่า ลดน้อยถอยลงไปมาก เพราะคำพูดข้างต้นของสามีคนไข้ แต่ก็แข็งใจสั่งการกับพยาบาลว่า ‘คนไข้รายนี้…ผ่าตัดคลอดเลยนะ ช่วยตามคุณหมอดมยาและหมอเด็กด้วย’

ที่ห้องผ่าตัด สามีคุณฮายัดได้ขอเข้ามาดูการผ่าตัดคลอดด้วย ข้าพเจ้าจะห้ามปรามยังไง เขาก็ทำเป็นไม่รู้เรื่อง  คุณหมอดมยามาถึงห้องผ่าตัดอย่างรวดเร็วและรีบใส่ยาดมสลบเข้าไปในไขสันหลังของคนไข้ คุณฮายัดนอนนิ่งอยู่บนเตียงผ่าตัดอยู่นาน แต่การผ่าตัดก็ไม่มีทีท่าจะเริ่มต้น ทั้งนี้เพราะไม่มีกุมารแพทย์มารับเด็ก ทางโรงพยาบาลพยายามติดต่อกับกุมารแพทย์หลายท่าน ก็ไม่มีใครยินยอมมา เวลาผ่านไปประมาณ 40 นาที ข้าพเจ้าตัดสินใจโทรศัพท์ไปที่ห้องคลอดโรงพยาบาลตำรวจ ถามพยาบาลว่า ‘คุณหมอเด็กอยู่เวรคืนนี้ชื่ออะไร’ พยาบาลห้องคลอดตอบว่า ‘คุณหมอวีนัส’ ข้าพเจ้าขอเบอร์โทรศัพท์มือถือคุณหมอ และรีบโทรไป พลางขอร้องว่า “คุณหมอครับ พี่เองนะ พี่อยากจะรบกวนให้เธอมาที่โรงพยาบาล (ขอสงวนนาม)… ชั้น 3 ห้องผ่าตัด ช่วยมารับเด็กหน่อย เออ!! พอดี ที่นี่ไม่มีหมอเด็กอยู่เวรประจำการ และก็หาไม่ทันแล้ว รบกวนช่วยพี่หน่อยนะ” คุณหมอวีนัสรับปากว่าจะมารับเด็กให้

หากเป็นสมัยก่อน ข้าพเจ้าจะไม่กลัวปัญหาเช่นนี้เลย เพราะพยาบาลห้องคลอดสามารถรับเด็กและช่วยเหลือในเบื้องต้นได้ แต่เวลาสมัยเปลี่ยนไป เดี๋ยวนี้ ความผิดพลาด คือ การดับวูบของอนาคตแพทย์ การจะอ้างว่า ‘คุณหมอเด็กติดธุระ’ ย่อมไม่ใช่ข้ออ้างที่ดีในศาล.. ยิ่งเป็นกรณีชาวต่างชาติ  ยิ่งอาจเป็นปัญหาใหญ่โตขึ้นไปอีก

“คุณหมอครับ เวลาที่ดมยาสลบผ่านทางไขสันหลังล่วงไป 1 ชั่วโมงแล้ว หากคุณหมอไม่ลงมีด ยาสลบอาจจะไม่สามารยับยั้งอาการเจ็บปวดจากการผ่าตัดได้ ผมว่า คุณหมอรีบผ่าตัดก่อนจะดีกว่า มิฉะนั้น คงต้องใส่ท่อช่วยหายใจคนไข้ เพื่อดมยาต่อ” วิสัญญีแพทย์ผุดลุกผุดนั่งและรีบเดินมาขอร้องข้าพเจ้า เพื่อให้รีบลงมือผ่าตัดด่วน สามีคนไข้บ่นเป็นภาษาโมร็อคโค ข้าพเจ้าเอง ก็ได้แต่ปลอบใจเขาว่า ‘กุมารแพทย์คงมาช้าหน่อย เพราะรถติด’

สักครู่หนึ่ง เมื่อได้ยินการสนทนาระหว่างข้าพเจ้ากับวิสัญญีแพทย์ สามีคนไข้ก็พูดออกมาว่า “ผมจะรับเด็กเอง ลูกของผม ผมรับคลอดเองได้ และคิดว่า คงไม่เป็นไร” ข้าพเจ้าตกใจกับคำพูดนี้มาก แต่เวลาไม่รอท่าแล้ว หากใส่ท่อช่วยหายใจให้กับคุณฮายัด คงต้องเกิดความยุ่งยากภายหลังอย่างแน่นอน ข้าพเจ้าพยายามโทรศัพท์ติดต่อคุณหมอเด็ก หลายครั้ง ก็ไม่สามารถติดต่อได้ อนาคตข้าพจ้าขึ้นอยู่กับการตัดสินใจครั้งนี้ ข้าพเจ้าบอกกับทีมงานว่า “ลงมือผ่าตัดเดี๋ยวนี้เลย หากเด็กคลอดออกมา แล้วหายใจไม่ดี ขอรบกวนคุณหมอดมยาช่วยใส่ท่อหายใจให้ด้วย ” ซึ่งคุณหมอก็รับปาก

ไม่รอช้า!! ข้าพเจ้าลงมีกรีดบนผนังหน้าท้องตามรอยตะเข็บกางเกงใน ก่อนลงมีด ข้าพเจ้าท่องคาถาส่วนตัวเพื่อขอสิ่งศักดิ์สิทธิช่วยเหลือ สามีคนไข้ยืนอยู่บนหัวเตียงผ่าตัดก็สวดมนต์ขอพรจากพระเจ้าให้คลุ้มครองปกป้องลูกเช่นกัน เมื่อลงมีดถึงถุงน้ำคร่ำ ข้าพเจ้าคิดว่า ‘น้ำคร่ำยังมีมากอยู่ ทารกน่าจะปลอดภัย ใม่มีปัญหา’ พอทำคลอดทารกน้อย ทารกร้องเสียงดังและหายใจดี ทารกเป็นเพศหญิง น้ำหนักแรกคลอด 2,430 กรัม คะแนนศักยภาพแรกเกิด 9 และ 10 (จากคะแนนเต็ม 10) ตามลำดับ

ข้าพเจ้ารีบส่งเด็กให้กับพยาบาล เพื่อช่วยเหลือในเบื้องต้น จากนั้น ก็มีการลำเลียงเด็กส่งต่อไปที่ห้องเด็ก เพื่อให้อยู่ในตู้อบ รักษาอุณหภูมิร่างกาย เมื่อคลอดเด็กได้ 15 นาที กุมารแพทย์ก็มาถึง และขอโทษที่มาล่าช้า นอกจากนั้น เผอิญ แบตเตอรี่มือถือหมดด้วย จึงติดต่อกันไม่ได้ ข้าพเจ้าเย็บมดลูกเสร็จพอดี จึงรีบพาเธอไปดูทารกน้อย ลูกคุณฮายัด ปรากฏว่า  เด็กเริ่มหายใจไว และกลั้นหายใจเป็นระยะ โชคดีที่คืนนั้นมีหมอเด็กอยู่ด้วย คุณหมอได้อยู่ดูแลเด็กจนดึกดื่น สักพักหนึ่ง ข้าพเจ้าก็ขอตัวกลับก่อน เพราะเสร็จภารกิจแล้ว

นี่คือ ความโชคดีครั้งหนึ่งของข้าพเจ้า ถัดจากนั้นมาไม่ถึง 1 สัปดาห์ ก็ได้ผ่าตัดคนท้องที่มีภาวะครรภ์เป็นพิษแบบรุนแรงอีกรายที่โรงพยาบาลตำรวจ คนไข้และลูกปลอดภัยดี นอกจากนั้น ตอนขากลับจากประเทศอินเดีย ข้าพเจ้าต้องออกเดินทางประมาณ 5 ทุ่ม เพื่อให้ถึงสนามบินในตอนเช้า เป็นการประหยัดเวลาการเดินทางจาก 8 ชั่วโมง เหลือเพียง 5 ชั่วโมง เพราะการจราจรที่นั่นแย่มาก

เรื่องมีอยู่ว่า ข้าพเจ้าต้องเดินทางโดยรถยนต์จากโรงเรียนกาซิกา ที่เมืองดาราดูน ซึ่งอยู่บนภูเขา ไปที่สนามบินนิวเดลลีตอนกลางคืน คุณครูท่านหนึ่งได้ขับรถส่วนตัวพาข้าพเจ้าไปส่งยังหมู่บ้านแห่งหนึ่ง เพื่อเปลี่ยนคนขับรถ คนขับรถที่ขับต่อจากคุรครูได้ขับพาข้าพเจ้าเดินทางไปอีกราว 20 กิโลเมตร ก็ลงจากรถ และหายไปในความมืด ข้าพเจ้ารีบใส่รองเท้าและลงจากรถ มายืนข้างทาง โดยไม่ทราบว่า คืนนั้น ข้าพเจ้าจะมีชีวิตรอดกลับสู่ประเทศไทยหรือไม่

ราว 10 นาที ก็มีคนอินเดียอีกคนเดินออกมาจากความมืดและขึ้นมานั่งตรงคนขับ ข้าพเจ้าพยายามพูดภาษาอังกฤษกับเขา แต่ก็ไม่ค่อยจะรู้เรื่องสักเท่าไหร่ เอาเป็นว่า นี่คือ คนขับรถตัวจริง สุดท้าย เขาก็ได้พาข้าพเจ้าไปถึงสนามบินตอนราว 5 นาฬิกาของเช้าวันใหม่  โชคดีจริงๆ!!!

ข้าพเจ้ามีความเชื่อมั่นอยู่เสมอว่า ข้าพเจ้าจะไม่โชคร้ายหรือเสียชีวิตไปก่อนเวลาอันควร เพราะได้ประกอบกรรมดีมาตลอด แต่….นั่นแหละ!!!! ทุกสิ่งย่อมไม่แน่นอน ขึ้นอยู่กับโชควาสนาและความเชื่อถือศรัทธา ดุจดังเรื่องราวของ’เพชรพญานาค’ ที่บัดนี้ ก็ยังไม่มีใครพิสูจน์ได้ว่า มีจริงหรือไม่..

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&   

พ.ต.อ. นพ.เสรี  ธีรพงษื  ผู้เขียน   

โชคดี!!!..ไม่ต้องซีเรียส

ตั้งแต่เป็นเด็ก เวลาไหว้พระ ข้าพเจ้าจะอธิษฐานว่า “ขอให้(ข้าพเจ้า)โชคดี” นั่น..จึงเป็นที่มาขอคำว่า “โชคดี!!” ที่ข้าพเจ้ามักพูดกับคนไข้เกือบทุกคนที่มาเข้ารับการรักษา.. ซึ่งส่วนใหญ่ ไม่ว่าเกิดเรื่องเลวร้ายอะไร คนไข้มักรอดปลอดภัย ข้าพเจ้าไม่รู้ว่า คำพูดนี้มีส่วนหรือไม่! แต่…เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา คำพูดนี้ กลับต้องใช้เพื่อการปลอบใจหลังผ่าตัดให้กับคนไข้รายหนึ่ง ซึ่งข้าพเจ้าได้ช่วยผ่าตัดที่โรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่งย่านกลางกรุง (ขอสงวนนาม)…การผ่าตัดค่อนข้างยุ่งยาก เพราะมีพังผืดมาก แต่ก็เป็นไปได้ด้วยดี… ระหว่างผ่าตัดนั้น….ข้าพเจ้าสังเกตว่า เนื้อเยื่อที่โผล่ออกมาจากปากมดลูก ซึ่งเจริญต่อเนื่องออกมาจากในโพรงมดลูก มีลักษณะยุ่ยๆ ชอบกล ข้าพเจ้าคิดว่า มันอาจเป็นมะเร็งเยื่อบุมดลูก!!! จึงไต่ถามข้อมูลประวัติการเจ็บป่วยของคนไข้..คุณหมอท่านนั้นได้เล่าให้ฟังว่า ‘คนไข้รายนี้อายุเพียง 31 ปี อาชีพเป็นนักแสดงโรงละคร ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ ไม่เคยมีอาการเลือดออกผิดปกติจากช่องคลอด แต่..มดลูกมีขนาดโตค่อนข้างเร็ว’ ไม่กี่วันที่ผ่านมา คุณหมอท่านนั้นได้โทรศัพท์มาบอกข้าพเจ้าว่า “ผลชิ้นเนื้อของคนไข้เป็น มะเร็ง (Poorly differentiated endometrioid adenocarcinoma) ของเยื่อบุโพรงมดลูก จริงๆ” ข้าพเจ้ารู้สึกเสียใจมากกับข่าวร้ายนี้ ข้าพเจ้าขออวยพรให้คนไข้โชคดี จากการรักษาในภายภาคหน้าต่อไป

วันนี้ ก็เช่นเดียวกัน คุณอรชุลี ซึ่งเป็นคนไข้มีบุตรยากรายหนึ่ง ได้ไปเจาะเลือดทดสอบการตั้งครรภ์หลังหยอดตัวอ่อน ปรากฏว่า ‘ตั้งครรภ์’ สำเร็จ แต่…เธอกลับรู้สึกไม่ค่อยสบายใจ เหตุทั้งนี้เพราะ ครรภ์แรกของเธอที่ตั้งครรภ์จากการทำเด็กหลอดแก้วเช่นกัน ปรากฏว่า ได้ทารกพิการแต่กำเนิด จนต้องทำแท้งออกมา ส่วนการตั้งครรภ์ครั้งนี้ ก็มีเลือดเก่าๆออกมาเมื่อคืนที่ผ่านมา คุณอรชุลีนอนไม่หลับตลอดทั้งคืน เพราะคิดว่า ‘คงล้มเหลว’ ไม่ตั้งครรภ์ อย่างไรก็ตาม เมื่อตั้งครรภ์จริงๆ เธอก็กลัวว่า ลูกคนนี้อาจพิการเช่นเดียวกับลูกคนก่อน ข้าพเจ้าเข้าใจและเห็นใจเธออย่างมาก จึงพูดปลอบว่า “ไม่ต้องซีเรียสหรอก คนท้องหลายรายที่เกิดจากการทำเด็กหลอดแก้ว มีเลือดออกทางช่องคลอด..เป็นเลือดเก่าๆเช่นนี้ในวันทดสอบผลเลือด ดังนั้น ควรทำใจสบายๆ จะดีกว่า สิ่งที่ผมอยากให้คุณอรชุลีทำ คือ ให้ไปทำบุญใหญ่ และปฏิบัติธรรมอีกครั้งหลังจากที่เคยไปปฏิบัติธรรมกับสำนักแม่ชีแห่งหนึ่งเมื่อปีที่แล้ว……” นอกจากนั้น ข้าพเจ้ายังได้สั่งยากันแท้งเพิ่มเติมให้กับเธอและแนะนำให้พักผ่อนมากๆ….

วันอังคารที่ผ่านมา ข้าพเจ้าเข้าเวรตามปกติ ปรากฏว่า ตลอดทั้งวัน รวมทั้งช่วงหัวค่ำ ไม่มีคนไข้สักรายให้ต้องลงมือผ่าตัด ข้าพเจ้าจึงกลับไปพักผ่อนที่บ้านและรอฟังการปรึกษาจากนักศึกษาแพทย์ฝึกหัด

ประมาณ 4 นาฬิกาของเช้าวันใหม่ นักศึกษาแพทย์เวรได้โทรศัพท์มาปรึกษาข้าพเจ้าว่า “มีคนท้องรายหนึ่ง มาโรงพยาบาลด้วยเรื่องน้ำเดิน และเพียงแค่ 30 นาที ที่ผ่านมา หัวใจทารกก็เต้นช้าลงอย่างผิดสังเกตถึง 3 ครั้งในขณะที่ไม่มีการหดรัดตัวของมดลูก (late deceleation) อัตราการเต้นอยู่ที่ประมาณ 90 ครั้งต่อนาทีเท่านั้น” ข้าพเจ้าย้อนถามไปว่า “คนไข้ตั้งครรภ์กี่สัปดาห์?” นักศึกษาแพทย์คนนั้นตอบว่า “41 สัปดาห์ หากนับจากระดูครั้งสุดท้าย แต่หากนับจากใบฝากครรภ์ที่ประเทศฟิลิปปินส์ คนไข้จะมีอายุครรภ์เพียง 36 สัปดาห์เศษ” ข้าพเจ้าฟังแล้วคิดว่า คนท้องรายนี้ค่อนข้างเสี่ยงต่อการสูญเสียลูก จึงรีบแต่งตัว ขณะที่กำลังจะขับรถออกจากบ้าน ข้าพเจ้าได้โทรศัพท์ไปถามพยาบาลห้องผ่าตัดอีกครั้ง เพราะยังไม่แน่ใจในคำพูดของนักศึกษาแพทย์ฝึกหัด นักศึกษาแพทย์มักพูดรายงานเรื่องราวของคนไข้ไม่ชัดเจนและเกินความเป็นจริง

ข้าพเจ้าถามพยาบาลห้องคลอดว่า “เป็นยังไงบ้าง? เมื่อกี้ น้องหมอ Extern (นักศึกษาแพทย์ฝึกหัด) รายงานว่า มีคนท้องรายหนึ่งที่ลูกมีการเต้นของหัวใจช้าแบบตกวูบ (late deceleation) ”

พยาบาลห้องคลอดตอบว่า “อ๋อ คุณมาเรีย (Mrs. Marie) ชาวฟิลลิปปินส์นะเหรอ.. ตอนนี้ อัตราการเต้นเฉลี่ยของหัวใจลูกเธออยู่ที่ประมาณ 150 ครั้งต่อนาที สามีคนไข้ไม่อยากให้เธอนอนโรงพยาบาล คุณมาเรีย (Mrs. Marie) มีประวัติน้ำเดินมาเมื่อ 4 ชั่วโมงก่อน หมอ extern ตราจภายในและทดสอบแล้ว ไม่มีน้ำเดินจริง”

ข้าพเจ้าถามต่อว่า “อ้าว! แล้วเมื่อสักครู่  น้อง extern บอกว่า เด็กไม่ค่อยดี เพราะหัวใจเด็กเต้นค่อนข้างช้า (late deceleation) ในขณะที่มดลูกไม่มีการหดรัดตัว (Uterine contraction)”

พยาบาลคนเดิมตอบว่า “อ๋อ ไม่มีอะไรหรอก ลักษณะของกราฟจากการตรวจ NST (ย่อจาก Non-stress test) เป็น variable deceleration…กราฟที่แสดงค่าพื้นฐานการเต้นของหัวใจเด็ก (Basseline) มีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 150 ครั้งต่อนาที นอกจากนั้น เส้นกราฟหัวใจนั้นยังเป็นลักษณะมี variability ด้วย”

ข้าพจ้าฟังแล้ว จึงยังไม่ได้ออกเดินทางจากบ้าน เนื่องจากคนไข้รายนี้ไม่ใช่กรณีฉุกเฉินแล้ว ข้าพเจ้ามั่นใจว่า ทารกน้อยยังมีสุขภาพดีอยู่… ด้วยเหตุผล คือ

ประการที่ 1 กราฟที่แสดงอัตราการเต้นของหัวใจเด็ก ส่วนใหญ่ปกติ มีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 150 ครั้ง ต่อนาที (อัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์ มีค่าปกติอยู่ที่ 140 -180 ครั้งต่อนาที หากมีอัตราการเต้นต่ำกว่า 120 ครั้งต่อนาที แสดงว่า ทารกเริ่มขาดก๊าซออกซิเจน… และถ้าต่ำกว่า 100 ครั้ง ต่อนาที แสดงว่า ทารกอยู่ในสภาพขาดออกซิเจนในกระแสเลือดอย่างมาก [Severe hypoxia])

ประการที่ 2 กราฟที่แสดงการเต้นของหัวใจทารกมีลักษณะ Variability ‘ดี’ หมายถึง มีการเต้นของหัวใจที่แกว่งขึ้นและลงเป็นหยักๆค่อนข้างมาก คือ มีค่าความแตกต่างระหว่างจุดสูงสุดและต่ำสุด มากกว่า 10 หน่วย

เมื่อทราบรายละเอียดของสภาพคนไข้ที่แท้จริง ข้าพเจ้าจึงยังคงพักผ่อนอยู่กับบ้าน อย่างไรก็ตาม ข้าพเจ้าวางแผนที่จะผ่าตัดคลอดให้กับคุณมาเรีย (Mrs. Marie) ในตอนเช้า โดยให้ติดเครื่อง NST ไว้กับคนไข้ตลอดเวลา

ตอนเช้า ข้าพเจ้าเดินทางมาถึงโรงพยาบาลตำรวจ เวลาประมาณ 7 นาฬิกา แล้วก็เผลอหลับไปด้วยความอ่อนเพลีย พอเวลา 7 นาฬิกา 45 นาที เสียงโทรศัพท์มือถือก็ดังขึ้น ปลุกข้าพเจ้าตื่นจากภวังค์

นักศึกษาแพทย์ฝึกหัดคนเดิมโทรศัพท์มาปรึกษาข้าพเจ้าว่า “อาจารย์ คนไข้ฟิลลิปินส์เมื่อคืน ตอนเช้านี้ การเต้นของหัวใจเด็กผิดปกติ คือช้าลง อีกครั้งหนึ่งแล้ว (Deceleration) ”

ข้าพเจ้าถามว่า “หัวใจเด็กเต้นตอนที่มีปัญหา มีอัตราเท่าไหร่? และเต้นช้าลงกี่ครั้ง”

นักศึกษาแพทย์ตอบ “80 ครั้งต่อนาที ตอนเช้า มีการเต้นของหัวใจช้าลงเพียงครั้งเดียว”

ข้าพเจ้าถามว่า “คนไข้อายุเท่าไหร่?”  ความจริง ข้าพเจ้าน่าจะถามคำถามนี้เมื่อคืนที่ผ่านมา แต่เผอิญตอนนั้น ยังงัวเงียอยู่ จึงลืมถามไป

นักศึกษาแพทย์ตอบ “อายุ 15 ปี” ข้าพเจ้าร้องอุทานเสียงหลงว่า “โธ่เอ๋ย!! แล้วทำไม่ไม่บอกตั้งแต่แรก ” เหตุที่ข้าพเจ้าพูดเช่นนั้น เพราะ เฉพาะอายุของคนท้องอย่างเดียว เราก็สามารถตัดสินใจผ่าตัดคลอดให้ได้แล้ว ในข้อบ่งชี้ Teenage pregnancy

ที่ห้องผ่าตัด ข้าพเจ้าได้เห็นคุณมาเรีย เป็นครั้งแรก ตัวคนไข้ค่อนข้างใหญ่และสูง แต่หน้าท้องค่อนข้างเล็ก ข้าพเจ้าไม่แน่ใจว่า เด็กจะมีปัญหาหรือเปล่า บางที คุณมาเรียอาจมี ‘น้ำเดิน’ ตามที่เธอบอก พยาบาลห้องผ่าตัดเดินเข้ามาถามข้อบ่งชี้ขณะกำลังผ่าตัดอยู่ ข้าพเจ้าตอบว่า “สงสัย เป็นครรภ์เกินกำหนด (Postterrm) และมีน้ำเดิน (Premature rupture of membrane) รวมทั้งแม่มีอายุน้อย (Teenage pregnancy) ด้วย” 

ข้าพเจ้าลงมีดกรีดเป็นแผลขวางตามรอยตะเข็บกางเกง (Pfannenstiel incision) บริเวณท้องน้อยเพื่อความสวยงาม เพราะเห็นว่า เธอยังเป็นสาววัยรุ่น จากนั้น ก็ผ่าตัดเปิดเข้าไปในมดลูกส่วนล่าง เมื่อเอามือล้วงหัวเด็กเงยหน้าโผล่ขึ้นมาจากมดลูก เด็กขยับส่ายหน้าไปมา ข้าพเจ้าใช้ลูกยางแดงดูดน้ำคร่ำจากช่องปากและจมูกของเด็ก เมื่อเห็นว่า ทางเดินหายใจเด็กโล่งพอ ก็ใช้มือทั้งสองดึงตัวเด็กคลอดออกมา ข้าพเจ้าสังเกตว่า น้ำคร่ำในรายนี้มีค่อนข้างน้อย (Oligohydramnios) แต่..ไม่มีขี้เทาปะปน (Meconium stain) [ซึ่งเป็นสิ่งที่แสดงถึง ภาวะขาดอ๊อกซเจนในกระแสเลือดของทารกในครรภ์] นี่จึงเป็นการยืนยันว่า อัตราการเต้นของหัวใจลูกคุณมาเรียที่ตกวูบ 3 – 4 ครั้ง ที่ผ่านมา เป็นผลจากการถูกกดทับชั่วคราวของสายสะดือ (Variable deceleration) ไม่ใช่ทารกขาดอ๊อกซิเจนในครรภ์ ลูกคุณมาเรียืที่คลอดออกมา เป็นเพศชาย มีน้ำหนักแรกคลอด 1,990 กรัม คะแนนศักยภาพแรกคลอด เท่ากับ 10 และ 10 (คะแนนเต็ม = 10 ) ณ นาที ที่ 1 และ 5 ตามลำดับ นับว่า แข็งแรงสมบูรณืพอสมควร อย่างไรก็ตาม เด็กน้อยจะต้องถูกส่งไปที่ห้องความเสี่ยงของทารก (High risk room ) เพราะเด็กมีน้ำหนักแรกคลอดน้อยกว่า 2,000 กรัม

ในรายนี้ ข้าพเจ้าถือว่า โชคดีมากๆ เพราะหากปล่อยเวลาผ่านไปให้เนิ่นนานกว่านี้ ทารกมีโอกาสเกิดภาวะขาดอ๊อกซิเจนจริงๆจากการที่สายสะดือถูกกดทับนานๆ ซึ่งอาจส่งผลให้ทารกเสียชีวิต หรือพิการทางสมองในเวลาต่อมา การตัดสินใจผ่าตัดครั้งนี้ ข้าพเจ้าตั้งใจเพียงแค่จะช่วยคนไข้เท่านั้น เพราะเห็นคนไข้มีอายุน้อย ส่วนภาวะน้ำคร่ำน้อย (Oligohydramnios) นั้น นักศึกษาแพทย์ได้พิสูจน์แล้ว แต่ให้ผลลบ ด้วยผลบุญจากความคิดดี ทำให้ข้าพเจ้าและคุณมาเรีย รวมทั้งลูกของเธอโชคดี ทุกคนมีความสุข ไม่ต้องมาคิดร้าย เคียดแค้นหรือฟ้องร้องต่อกันภายหลัง

 ไม่ว่า จะเป็นคุณมาเรีย ที่คลอดลูกปลอดภัยที่เมืองไทยทั้งแม่และลูก หรือคุณอรชุลี ที่ตั้งครรภ์จากการทำเด็กหลอดแก้วครั้งที่สอง  นั่นก็เป็นเพราะบุญเก่าที่เคยสั่งสมไว้ในอดีตชาติ ส่วนคนไข้ที่โรงพยาบาลเอกชนที่เป็นมะเร็งเยื่อบุมดลูก เธอก็อาจโชคดี ที่พบในระยะต้นๆขณะที่ยังไม่มีอาการ หากเวลาผ่านเลยเนิ่นนานกว่านี้ เธออาจไม่มีแม้กระทั่งโอกาสจะเข้ารับการผ่าตัดเอาตัวมดลูกออก เรื่องราวที่ข้าพเจ้าเล่าให้ฟังนี้ เป็นเพราะความโชคดี โดยแท้ สุดท้ายนี้ ขอให้ทุกท่านที่เป็นคนไข้และคนปกติ จงโชคดี ปลอดภัยจากสิ่งมีอันตรายทั้งปวง และหากพบประสบกับโรคภัยไข้เจ็บ ก็ไม่ต้องซีเรียส!!!!!! .ใจเย็น… ค่อยๆคิด ทุกอย่างมีทางออกเสมอ……

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

พ.ต.อ.นพ.เสรี ธีรพงษ์ ผู้เขียน

วิบากกรรมของคนท้อง

คนเราเกิดมา ไม่มีใครหนีพ้นจากกรรมที่ตนเคยก่อไว้ได้ ไม่ว่า จะชาติไหนๆ! ใครเลยจะรู้ว่า เจ้ากรรมนายเวรกำลังตามราวีเราอยู่ทุกขณะ โชคดี!! ที่หลายคนยังมีบุญเก่า คอยยับยั้งบรรเทา.. วันใดที่กรรมตามทัน ก็ย่อมทำให้คนนั้นทุกข์กาย ทุกข์ใจ หรือประสบกับปัญหายุ่งยาก แต่..วันใดที่ชดใช้กรรมหมด คนผู้นั้นก็จะพบกับสันติสุข สำหรับคนท้อง นอกจากตนเองแล้ว ก็ยังมีลูกในท้องอีก ที่มาร่วมชะตากรรมในโลกมนุษย์ เด็กบางคนคลอดออกมามีรูปร่างพิกลพิการ บางคนมีปัญญาอ่อน และบางคนสิ้นสุดอายุขัยตั้งแต่อยู่ในครรภ์…. .ใช่แล้ว!!  สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม

หลายวันมานี้ ข้าพเจ้าเองก็พบกับวิบากกรรมไม่น้อย นอนหลับฝันร้าย จิตใจซวนเซ ไม่สงบนิ่ง จนต้องพึ่งบุญบารมีของท่านผู้รู้ ครูอาจารย์ รวมทั้งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ช่วยเหลือ เชื่อหรือไม่!!!  ถึงแม้ข้าพเจ้าจะกำลังชดใช้กรรมอยู่ แต่ดูเหมือนว่า กำลังถูกมารทดสอบไปด้วย  ก่อนที่จะก้าวไปในเส้นทางธรรม…

วันก่อน ข้าพเจ้าอยู่เวรรับผิดชอบห้องคลอด วันนั้นเป็นวันอังคาร ตอนเช้า ไม่มีเหตุการณ์อะไรให้ต้องวิตก ทุกสิ่งดูราบรื่น คล้ายกับท้องทะเลที่ราบเรียบ  พอตกบ่าย ก็มีคนท้องรายหนึ่งถูกส่งมาจากสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง ผู้ป่วยรายนี้เป็นชาวเกาหลีเหนือ อายุ 29 ปี ไม่มีประวัติ  คนไข้พูดภาอังกฤษไม่ได้ จึงไม่รู้ว่าตั้งครรภ์ที่เท่าไหร่ แต่ทราบคร่าวๆว่า เธอตั้งครรภ์ได้ประมาณ 8 เดือน ข้าพเจ้าสอบถามจากพยาบาลห้องคลอดว่า  “มีปัญหาอะไรสำคัญ?”

พยาบาลคนนั้นบอกว่า “คนไข้มีปัญหาน้ำเดิน นักศึกษาแพทย์ได้พิสูจน์แล้ว พบว่า น้ำเดินจริง แต่ปากมดลูกยังไม่เปิด”

ข้าพเจ้าพูดต่อว่า “คงต้องตรวจดูอัลตราซาวนด์ผ่านทางหน้าท้องให้คนไข้ก่อน เพื่อให้ได้อายุครรภ์ที่ใกล้เคียงความจริง” ผลปรากฏว่า ทารกในครรภ์อยู่ในท่าขวาง มีขนาดเทียบสัดส่วนเท่ากับอายุครรภ์ 32 สัปดาห์เศษ ซึ่งคำนวณน้ำหนักทารก ได้ประมาณ 1,700 กรัม เมื่อเป็นเช่นนี้ ข้าพเจ้าจึงสั่งการให้ส่งคนไข้เข้าห้องผ่าตัดฉุกเฉิน เพราะทารกขนาดเท่านี้ เขามีโอกาสรอดชีวิตในโลกภายนอกได้ ซึ่ง..หากปล่อยเวลาให้นานเนิ่นช้าเกินไป น้ำคร่ำก็จะไหลออกจากมดลูกจนหมด ทารกมีโอกาสถูกมดลูกบีบอัดให้ได้รับความลำบาก สุดท้ายอาจตายจากภาวะสายสะดือถูกดทับ   

ที่ห้องผ่าตัด ข้าพเจ้าลงมีดบนผนังหน้าท้องเหนือหัวเหน่า กรีดแผลขวางตามรอยตะเข็บของกางเกงใน โดยหวังผลด้านสวยงาม เพื่อเป็นกำลังใจให้เธอว่า ‘ท่านกลางความโชคร้าย ก็ยังมีสิ่งดีๆเข้ามาในชีวิตบ้าง’ ผ่าตัดไป ก็พูดเล่นกับผู้คนรอบข้างไป โดยไม่ได้คิดอะไรมาก คิดไม่ถึง จู่ จู่ พอลงมีดกรีดเข้าถุงน้ำคร่ำ ที่คอมดลูกส่วนล่าง น้ำคร่ำก็ไหลทะลักออกมาอย่างรวดเร็ว พอเปิดแผลบนตัวมดลูกส่วนล่างให้กว้างขึ้น ก็ต้องตกใจ เพราะทารกอยู่ท่าขวางและเอาแผ่นหลังหันลงด้นล่าง (Dorso-posterior)  ข้าพเจ้าแทบจะเป็นลม เพราะท่านี้ ทำให้ทำคลอดยาก ขณะนั้น มดลูกหดรัดตัวเข้ามาค่อนข้างเร็ว จนเหลือพื้นที่น้อยนิดที่จะล้วงเอาส่วนขาของเด็กได้ เมื่อเป็นดังนี้ ข้าพเจ้าจึงใช้เทคนิคสำคัญ คือ ใช้กรรไกรตัดขอบล่างของแผลผ่าตัดมดลูกส่วนล่าง บริเวณตรงกลางเป็นแนวตรงย้อนขึ้นไปในลักษณะตัว ที หัวกลับ ( Inverted T) จากนั้น  ก็ใช้มือล้วงเข้าไปในโพรงมดลูก ครั้งแรก ข้าพเจ้าคว้าเอาส่วนแขนของเด็กออกมา ข้าพเจ้าค่อยๆเอาส่วนแขนนั้นกลับเข้าไปในโพรงมดลูก และล้วงในทิศทางตรงข้าม คราวนี้ ข้าพเจ้าพบส่วนขาของเด็ก จึงค่อยๆดึงออกมา และทำคลอดทารกน้อยอย่างระมัดระวัง ทารกน้อยมีน้ำหนักตัว 1,800 กรัม ค่าคะแนนศักยภาพทารกแรกเกิดเท่ากับ 7 และ8 (จากคะแนนเต็ม 10) ณ เวลา 1 และ5 นาทีตามลำดับ

คุณแม่ปลอดภัย ไม่กี่วันก็ได้รับอนุญาตให้กลับได้ ส่วนทารกน้อยได้รับการช่วยเหลือในเบื้องต้น โดยการใส่ท่อช่วยหายใจและส่งไปเข้าห้อง ไอ.ซี.ยู. ทารกแรกเกิด ข้าพเจ้าเกือบจะผิดพลาดในเรื่องการทำผ่าตัดครั้งนี้ จนส่งผลให้ทารกน้อยได้รับอันตราย จากการบีบรัดตัวของมดลูกคนไข้ โชคดี!!! ที่มีประสบการณ์เก่าๆมาช่วยยามวิกฤติ จึงทำให้การผ่าตัดคลอด จบลงด้วยดี

คุณดวงสมร เป็นคนท้องอีกคนที่มีวิบากกรรม และมีมากกว่าคุณแม่ชาวเกาหลีเหนือด้วย เพราะเธอสูญเสียบุตรตั้งแต่อยู่ในครรภ์ อายุของเธอเพิ่งย่าง 16 ปี ตอนนี้ เธอตั้งครรภ์ได้ 19 สัปดาห์ คุณดวงสมรมาตรวจตามนัด โดยหาทราบไม่ว่า ‘ลูกของเธอได้จากโลกนี้ไปแล้ว เพราะเธอยังไม่เคยรู้เลยว่า ลูกดิ้นเป็นยังไง?’ ข้าพเจ้าได้พบเธอครั้งแรกที่ห้องฝากครรภ์ในวันจันทร์ โดยการปรึกษาของพยาบาลว่า ‘เธอมีลูกตายในครรภ์’ ข้าพเจ้าได้สอบถามรายละเอียดของคนไข้จากสูติแพทย์ผู้ดูอัลตราซาวนด์ คุณหมอบอกว่า ‘ทารกเสียชีวิตมาหลายวันแล้ว และในโพรงมดลูกไม่ค่อยจะมีน้ำคร่ำสักเท่าไหร่?’

“ช่วยส่งคนไข้ไปหอผู้ป่วยชั้น 5 และเหน็บยา Cytotek (สารพรอสตาแกรนดิน ซึ่งมีฤทธิ์ช่วยให้ปากมดลูกนุ่มและมดลูกแข็งตัว) ทางช่องคลอด 1 เม็ดทุก 6 ชั่วโมง” ข้าพเจ้าสั่งการกับนักศึกษาแพทย์ เพื่อเขียนคำสั่งการรักษา

 คุณดวงสมรถูกส่งตัวขึ้นไปยังหอผู้ป่วย 5 และได้รับการทำแท้งเพื่อการรักษาตั้งแต่นั้น พอถึงวันอังคาร ที่ข้าพเจ้าอยู่เวร ข้าพเจ้ามัวแต่สนใจคนไข้ที่อยู่ห้องคลอด จนลืมไปว่า ‘ยังมีคนไข้อีกคนที่มีปัญหารออยู่ที่หอผู้ป่วยชั้น 5’ พอตกเย็น ขณะที่ข้าพเจ้ากำลังเรียนภาษาอังกฤษอยู่ที่สถาบันสอนภาษาแห่งหนึ่ง นักศึกษาแพทย์ได้โทรศัพท์มาบอกว่า “คนไข้ที่ ward 5 แท้งออกมาแล้ว แต่รกค้างมานานประมาณ 1 ชั่วโมง”

“อย่างนั้น ก็ให้ส่งคนไข้ไปที่ห้องผ่าตัด และset ขูดมดลูก” ข้าพเจ้าสั่งการกับนักศึกษาแพทย์คนนั้น การที่รกยังคงค้างอยู่ในกรณีนี้ ก็เพราะคุณดวงสมรตั้งครรภ์เพียง 19 สัปดาห์ รกในช่วงไตรมาสที่สองของการตั้งครรภ์ มักฝังตัวแน่น ดุจรากไม้ของต้นไม้วัยสาวที่หยั่งลงลึก การลอกหลุดเองจึงยาก ถึงจะรอต่อไป รกก็คงไม่ลอกหลุดออกมา ดังนั้น เพื่อป้องกันการตกเลือด ข้าพเจ้าจึงต้องรีบขูดมดลูก การขูดมดลูกของคุณดวงสมรภายใต้การดมยาสลบ ถึงแม้ไม่ยากลำบาก แต่ปริมาณของชิ้นเนื้อรกมีจำนวนมาก ทำให้ต้องเสียเวลานาน คุณดวงสมรพักอยู่โรงพยาบาล 2 วัน ก็ขอกลับบ้าน โดยไม่มีปัญหาอะไร นอกจากความทุกข์ใจ ที่ยากจะอธิบาย

คุณวริษา ก็มีวิบากกรมไม่แพ้คุณดวงสมร เธอตั้งครรภ์ได้เพียง 12 สัปดาห์ แต่มีปัญหาเลือดออกกะปิดกะปรอยจากช่องคลอด หลายวันก่อนข้าพเจ้าได้ตรวจดูอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอดให้คุณวริษา ปรากฏว่า เป็น ‘ครรภ์ไข่ฝ่อ (Blighted ovum)’ ข้าพเจ้าได้ขูดมดลูกให้เธอไปในตอนบ่ายวันนั้น ข้าพเจ้ายังจำได้ดีว่า ‘ปากกมดลูกของเธฮเปิดน้อยมาก จึงต้องถ่างปากมดลูก ตอนแรกคิดว่า จะล้มเลิกการขูดแล้ว และนัดมาใหม่หลังจากนั้น 2 สัปดาห์ เพื่อให้ปากมดลูกเปิดเพิ่มขึ้น แต่พอดมยาสลบ ข้าพเจ้าก็สามารถถ่างปากมดลูกได้ประมาณเบอร์ 8 จึงตัดสินใจทำ’ การขูดมดลูกไม่ยากมาก ข้าพเจ้าไม่สามารถใช้เครื่องมือประเภทคีมปากยาว (Ovum forceps) เข้าไปในโพรงมดลูกได้ จึงใช้เพียงแต่แกนห่วงเหล็กเบอร์เล็ก (Curette) เข้าไปขูด เมื่อได้ชิ้นเนื้อพอสมควร และได้ยินเสียง (Uterine cry) ก็คิดว่า   ถุงการตั้งครรภ์และรกน่าถูกเอาออกจนหมดแล้ว’

คาดไม่ถึง!! วันต่อมาเวลาประมาณ 5 ทุ่ม คุณวริษาได้กลับโรงพยาบาลอีก ด้วยเรื่องตกเลือด สุดท้ายสูติแพทย์เวรต้องทำการขูดมดลูกซ้ำให้เมื่อเวลา 2 นาฬิกาของเช้าวันใหม่ พร้อมกับให้ยาฆ่าเชื้ออย่างดีทางเส้นเลือดดำ  สูติแพทย์เวรได้โทรศัพท์มาบอกข้าพเจ้าเมื่อวานนี้ ข้าพเจ้ารู้สึกตกใจกับเหตุการณ์ครั้งนี้ และนั่งพิจารณาถึงความผิดพลาดที่เกิดขึ้น  ก็พบว่า น่าจะเกิดจาก ปากมดลูกของคนไข้ยังแข็งอยู่ และเปิดน้อยมาก จนต้องใช้แกนเหล็ก (Hegar dilators) เข้าไปถ่างขยายในช่วงดมยา สมัยก่อน ข้าพเจ้าไม่เคยพบประสบกับเหตุการณ์เช่นนี้เลย เพราะข้าพเจ้ามักนัดให้คนไข้มาตรวจอัลตราซาวนด์ซ้ำในอีก 2 สัปดาห์ถัดมา ซึ่งเมื่อถึงเวลานั้น ปากมดลูกก็อ่อนนุ่ม รกเสื่อมสลายไปมากแล้วและกำลังจะลอกตัว เมื่อทำการขูดมดลูกจึงง่ายดาย สมบูรณ์ ปราศจากเศษรกค้าง (retained pieces of placenta)

สำหรับการปฏิบัติตัวของคนไข้หลังแท้งและหลังคลอด มีหลักคล้ายๆกัน ดังนี้

• รักษาความสะอาด บริเวณปากช่องคลอด และสุขภาพอนามัยของร่างกายให้ดี
• จำไว้ว่า  มดลูกจะเข้าสู่อุ้งเชิงกรานประมาณ 2 สัปดาห์หลังคลอด ดังนั้น ควรหมั่นสังเกตในช่วงเวลาดังกล่าวว่า มีความผิดปกติอะไรเกิดขึ้นหรือเปล่า? เช่น มดลูกไม่เข้าอู่ (uterine involution) เป็นต้น   
• ห้ามมีเพศสัมพันธ์หลังคลอด หลังแท้ง ประมาณ 6 สัปดาห์ หรือรอจนกว่า จะมีระดู  
• หมั่นสังเกต น้ำคาวปลาว่า มีสี  มีกลิ่นเหม็นแปลกๆหรือไม่ 

หากพบความผิดปกติใดๆ หรือสงสัย ควรปรึกษาสูติแพทย์

คุณดวงสมร คุรวริษา รวมทั้งคุณแม่ชาวเกาหลีเหนือ ต่างก็มีวิบากกรรม ทำให้ต้องมาพบกับปัญหาลูกเสียชีวิตในครรภ์และลูกคลอดก่อนกำหนด สำหรับข้าพเจ้า ในช่วงนี้ ก็กำลังพบกับวิบากกรรมรุมเร้าเช่นกัน ทำให้เกิดเรื่องราวยุ่งยากใจหลายประการ อย่างไรก็ตาม ข้าพเจ้ายังมีครูบาอาจารย์คอยช่วยเหลือ ทำให้กรรมเบาบางลงบ้าง

 เรื่องของกรรม เราทุกคนต้องชดใช้ ไม่ทางใด ก็ทางหนึ่ง บางที ก็เป็นไปในลักษณะการสูญเสียสิ่งที่ตนรัก บางที ก็เป็นไปในลักษณะร่างกายเจ็บป่วย บางที ก็เป็นไปในลักษณะถูกฟ้อง หรือปองร้าย ใครจะเชื่อเรื่องกรรมหรือไม่ก็ตามที แต่..แน่นอน!! ในที่สุด ทุกคนก็ต้องชดใช้….

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

พ.ต.อ. นพ . เสรี  ธีรพงษ์  ผู้เขียน

วิบากกรรมของคนท้อง

คนเราเกิดมา ไม่มีใครหนีพ้นจากกรรมที่ตนเคยก่อไว้ได้ ไม่ว่า จะชาติไหนๆ! ใครเลยจะรู้ว่า เจ้ากรรมนายเวรกำลังตามราวีเราอยู่ทุกขณะ โชคดี!! ที่หลายคนยังมีบุญเก่า คอยยับยั้งบรรเทา.. วันใดที่กรรมตามทัน ก็ย่อมทำให้คนนั้นทุกข์กาย ทุกข์ใจ หรือประสบกับปัญหายุ่งยาก แต่..วันใดที่ชดใช้กรรมหมด คนผู้นั้นก็จะพบกับสันติสุข สำหรับคนท้อง นอกจากตนเองแล้ว ก็ยังมีลูกในท้องอีก ที่มาร่วมชะตากรรมในโลกมนุษย์ เด็กบางคนคลอดออกมามีรูปร่างพิกลพิการ บางคนมีปัญญาอ่อน และบางคนสิ้นสุดอายุขัยตั้งแต่อยู่ในครรภ์…. .ใช่แล้ว!!  สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม

หลายวันมานี้ ข้าพเจ้าเองก็พบกับวิบากกรรมไม่น้อย นอนหลับฝันร้าย จิตใจซวนเซ ไม่สงบนิ่ง จนต้องพึ่งบุญบารมีของท่านผู้รู้ ครูอาจารย์ รวมทั้งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ช่วยเหลือ เชื่อหรือไม่!!!  ถึงแม้ข้าพเจ้าจะกำลังชดใช้กรรมอยู่ แต่ดูเหมือนว่า กำลังถูกมารทดสอบไปด้วย  ก่อนที่จะก้าวไปในเส้นทางธรรม…

วันก่อน ข้าพเจ้าอยู่เวรรับผิดชอบห้องคลอด วันนั้นเป็นวันอังคาร ตอนเช้า ไม่มีเหตุการณ์อะไรให้ต้องวิตก ทุกสิ่งดูราบรื่น คล้ายกับท้องทะเลที่ราบเรียบ  พอตกบ่าย ก็มีคนท้องรายหนึ่งถูกส่งมาจากสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง ผู้ป่วยรายนี้เป็นชาวเกาหลีเหนือ อายุ 29 ปี ไม่มีประวัติ  คนไข้พูดภาอังกฤษไม่ได้ จึงไม่รู้ว่าตั้งครรภ์ที่เท่าไหร่ แต่ทราบคร่าวๆว่า เธอตั้งครรภ์ได้ประมาณ 8 เดือน ข้าพเจ้าสอบถามจากพยาบาลห้องคลอดว่า  “มีปัญหาอะไรสำคัญ?”

พยาบาลคนนั้นบอกว่า “คนไข้มีปัญหาน้ำเดิน นักศึกษาแพทย์ได้พิสูจน์แล้ว พบว่า น้ำเดินจริง แต่ปากมดลูกยังไม่เปิด”

ข้าพเจ้าพูดต่อว่า “คงต้องตรวจดูอัลตราซาวนด์ผ่านทางหน้าท้องให้คนไข้ก่อน เพื่อให้ได้อายุครรภ์ที่ใกล้เคียงความจริง” ผลปรากฏว่า ทารกในครรภ์อยู่ในท่าขวาง มีขนาดเทียบสัดส่วนเท่ากับอายุครรภ์ 32 สัปดาห์เศษ ซึ่งคำนวณน้ำหนักทารก ได้ประมาณ 1,700 กรัม เมื่อเป็นเช่นนี้ ข้าพเจ้าจึงสั่งการให้ส่งคนไข้เข้าห้องผ่าตัดฉุกเฉิน เพราะทารกขนาดเท่านี้ เขามีโอกาสรอดชีวิตในโลกภายนอกได้ ซึ่ง..หากปล่อยเวลาให้นานเนิ่นช้าเกินไป น้ำคร่ำก็จะไหลออกจากมดลูกจนหมด ทารกมีโอกาสถูกมดลูกบีบอัดให้ได้รับความลำบาก สุดท้ายอาจตายจากภาวะสายสะดือถูกดทับ   

ที่ห้องผ่าตัด ข้าพเจ้าลงมีดบนผนังหน้าท้องเหนือหัวเหน่า กรีดแผลขวางตามรอยตะเข็บของกางเกงใน โดยหวังผลด้านสวยงาม เพื่อเป็นกำลังใจให้เธอว่า ‘ท่านกลางความโชคร้าย ก็ยังมีสิ่งดีๆเข้ามาในชีวิตบ้าง’ ผ่าตัดไป ก็พูดเล่นกับผู้คนรอบข้างไป โดยไม่ได้คิดอะไรมาก คิดไม่ถึง จู่ จู่ พอลงมีดกรีดเข้าถุงน้ำคร่ำ ที่คอมดลูกส่วนล่าง น้ำคร่ำก็ไหลทะลักออกมาอย่างรวดเร็ว พอเปิดแผลบนตัวมดลูกส่วนล่างให้กว้างขึ้น ก็ต้องตกใจ เพราะทารกอยู่ท่าขวางและเอาแผ่นหลังหันลงด้นล่าง (Dorso-posterior)  ข้าพเจ้าแทบจะเป็นลม เพราะท่านี้ ทำให้ทำคลอดยาก ขณะนั้น มดลูกหดรัดตัวเข้ามาค่อนข้างเร็ว จนเหลือพื้นที่น้อยนิดที่จะล้วงเอาส่วนขาของเด็กได้ เมื่อเป็นดังนี้ ข้าพเจ้าจึงใช้เทคนิคสำคัญ คือ ใช้กรรไกรตัดขอบล่างของแผลผ่าตัดมดลูกส่วนล่าง บริเวณตรงกลางเป็นแนวตรงย้อนขึ้นไปในลักษณะตัว ที หัวกลับ ( Inverted T) จากนั้น  ก็ใช้มือล้วงเข้าไปในโพรงมดลูก ครั้งแรก ข้าพเจ้าคว้าเอาส่วนแขนของเด็กออกมา ข้าพเจ้าค่อยๆเอาส่วนแขนนั้นกลับเข้าไปในโพรงมดลูก และล้วงในทิศทางตรงข้าม คราวนี้ ข้าพเจ้าพบส่วนขาของเด็ก จึงค่อยๆดึงออกมา และทำคลอดทารกน้อยอย่างระมัดระวัง ทารกน้อยมีน้ำหนักตัว 1,800 กรัม ค่าคะแนนศักยภาพทารกแรกเกิดเท่ากับ 7 และ8 (จากคะแนนเต็ม 10) ณ เวลา 1 และ5 นาทีตามลำดับ

คุณแม่ปลอดภัย ไม่กี่วันก็ได้รับอนุญาตให้กลับได้ ส่วนทารกน้อยได้รับการช่วยเหลือในเบื้องต้น โดยการใส่ท่อช่วยหายใจและส่งไปเข้าห้อง ไอ.ซี.ยู. ทารกแรกเกิด ข้าพเจ้าเกือบจะผิดพลาดในเรื่องการทำผ่าตัดครั้งนี้ จนส่งผลให้ทารกน้อยได้รับอันตราย จากการบีบรัดตัวของมดลูกคนไข้ โชคดี!!! ที่มีประสบการณ์เก่าๆมาช่วยยามวิกฤติ จึงทำให้การผ่าตัดคลอด จบลงด้วยดี

คุณดวงสมร เป็นคนท้องอีกคนที่มีวิบากกรรม และมีมากกว่าคุณแม่ชาวเกาหลีเหนือด้วย เพราะเธอสูญเสียบุตรตั้งแต่อยู่ในครรภ์ อายุของเธอเพิ่งย่าง 16 ปี ตอนนี้ เธอตั้งครรภ์ได้ 19 สัปดาห์ คุณดวงสมรมาตรวจตามนัด โดยหาทราบไม่ว่า ‘ลูกของเธอได้จากโลกนี้ไปแล้ว เพราะเธอยังไม่เคยรู้เลยว่า ลูกดิ้นเป็นยังไง?’ ข้าพเจ้าได้พบเธอครั้งแรกที่ห้องฝากครรภ์ในวันจันทร์ โดยการปรึกษาของพยาบาลว่า ‘เธอมีลูกตายในครรภ์’ ข้าพเจ้าได้สอบถามรายละเอียดของคนไข้จากสูติแพทย์ผู้ดูอัลตราซาวนด์ คุณหมอบอกว่า ‘ทารกเสียชีวิตมาหลายวันแล้ว และในโพรงมดลูกไม่ค่อยจะมีน้ำคร่ำสักเท่าไหร่?’

“ช่วยส่งคนไข้ไปหอผู้ป่วยชั้น 5 และเหน็บยา Cytotek (สารพรอสตาแกรนดิน ซึ่งมีฤทธิ์ช่วยให้ปากมดลูกนุ่มและมดลูกแข็งตัว) ทางช่องคลอด 1 เม็ดทุก 6 ชั่วโมง” ข้าพเจ้าสั่งการกับนักศึกษาแพทย์ เพื่อเขียนคำสั่งการรักษา

 คุณดวงสมรถูกส่งตัวขึ้นไปยังหอผู้ป่วย 5 และได้รับการทำแท้งเพื่อการรักษาตั้งแต่นั้น พอถึงวันอังคาร ที่ข้าพเจ้าอยู่เวร ข้าพเจ้ามัวแต่สนใจคนไข้ที่อยู่ห้องคลอด จนลืมไปว่า ‘ยังมีคนไข้อีกคนที่มีปัญหารออยู่ที่หอผู้ป่วยชั้น 5’ พอตกเย็น ขณะที่ข้าพเจ้ากำลังเรียนภาษาอังกฤษอยู่ที่สถาบันสอนภาษาแห่งหนึ่ง นักศึกษาแพทย์ได้โทรศัพท์มาบอกว่า “คนไข้ที่ ward 5 แท้งออกมาแล้ว แต่รกค้างมานานประมาณ 1 ชั่วโมง”

“อย่างนั้น ก็ให้ส่งคนไข้ไปที่ห้องผ่าตัด และset ขูดมดลูก” ข้าพเจ้าสั่งการกับนักศึกษาแพทย์คนนั้น การที่รกยังคงค้างอยู่ในกรณีนี้ ก็เพราะคุณดวงสมรตั้งครรภ์เพียง 19 สัปดาห์ รกในช่วงไตรมาสที่สองของการตั้งครรภ์ มักฝังตัวแน่น ดุจรากไม้ของต้นไม้วัยสาวที่หยั่งลงลึก การลอกหลุดเองจึงยาก ถึงจะรอต่อไป รกก็คงไม่ลอกหลุดออกมา ดังนั้น เพื่อป้องกันการตกเลือด ข้าพเจ้าจึงต้องรีบขูดมดลูก การขูดมดลูกของคุณดวงสมรภายใต้การดมยาสลบ ถึงแม้ไม่ยากลำบาก แต่ปริมาณของชิ้นเนื้อรกมีจำนวนมาก ทำให้ต้องเสียเวลานาน คุณดวงสมรพักอยู่โรงพยาบาล 2 วัน ก็ขอกลับบ้าน โดยไม่มีปัญหาอะไร นอกจากความทุกข์ใจ ที่ยากจะอธิบาย

คุณวริษา ก็มีวิบากกรมไม่แพ้คุณดวงสมร เธอตั้งครรภ์ได้เพียง 12 สัปดาห์ แต่มีปัญหาเลือดออกกะปิดกะปรอยจากช่องคลอด หลายวันก่อนข้าพเจ้าได้ตรวจดูอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอดให้คุณวริษา ปรากฏว่า เป็น ‘ครรภ์ไข่ฝ่อ (Blighted ovum)’ ข้าพเจ้าได้ขูดมดลูกให้เธอไปในตอนบ่ายวันนั้น ข้าพเจ้ายังจำได้ดีว่า ‘ปากกมดลูกของเธฮเปิดน้อยมาก จึงต้องถ่างปากมดลูก ตอนแรกคิดว่า จะล้มเลิกการขูดแล้ว และนัดมาใหม่หลังจากนั้น 2 สัปดาห์ เพื่อให้ปากมดลูกเปิดเพิ่มขึ้น แต่พอดมยาสลบ ข้าพเจ้าก็สามารถถ่างปากมดลูกได้ประมาณเบอร์ 8 จึงตัดสินใจทำ’ การขูดมดลูกไม่ยากมาก ข้าพเจ้าไม่สามารถใช้เครื่องมือประเภทคีมปากยาว (Ovum forceps) เข้าไปในโพรงมดลูกได้ จึงใช้เพียงแต่แกนห่วงเหล็กเบอร์เล็ก (Curette) เข้าไปขูด เมื่อได้ชิ้นเนื้อพอสมควร และได้ยินเสียง (Uterine cry) ก็คิดว่า   ถุงการตั้งครรภ์และรกน่าถูกเอาออกจนหมดแล้ว’

คาดไม่ถึง!! วันต่อมาเวลาประมาณ 5 ทุ่ม คุณวริษาได้กลับโรงพยาบาลอีก ด้วยเรื่องตกเลือด สุดท้ายสูติแพทย์เวรต้องทำการขูดมดลูกซ้ำให้เมื่อเวลา 2 นาฬิกาของเช้าวันใหม่ พร้อมกับให้ยาฆ่าเชื้ออย่างดีทางเส้นเลือดดำ  สูติแพทย์เวรได้โทรศัพท์มาบอกข้าพเจ้าเมื่อวานนี้ ข้าพเจ้ารู้สึกตกใจกับเหตุการณ์ครั้งนี้ และนั่งพิจารณาถึงความผิดพลาดที่เกิดขึ้น  ก็พบว่า น่าจะเกิดจาก ปากมดลูกของคนไข้ยังแข็งอยู่ และเปิดน้อยมาก จนต้องใช้แกนเหล็ก (Hegar dilators) เข้าไปถ่างขยายในช่วงดมยา สมัยก่อน ข้าพเจ้าไม่เคยพบประสบกับเหตุการณ์เช่นนี้เลย เพราะข้าพเจ้ามักนัดให้คนไข้มาตรวจอัลตราซาวนด์ซ้ำในอีก 2 สัปดาห์ถัดมา ซึ่งเมื่อถึงเวลานั้น ปากมดลูกก็อ่อนนุ่ม รกเสื่อมสลายไปมากแล้วและกำลังจะลอกตัว เมื่อทำการขูดมดลูกจึงง่ายดาย สมบูรณ์ ปราศจากเศษรกค้าง (retained pieces of placenta)

สำหรับการปฏิบัติตัวของคนไข้หลังแท้งและหลังคลอด มีหลักคล้ายๆกัน ดังนี้

• รักษาความสะอาด บริเวณปากช่องคลอด และสุขภาพอนามัยของร่างกายให้ดี
• จำไว้ว่า  มดลูกจะเข้าสู่อุ้งเชิงกรานประมาณ 2 สัปดาห์หลังคลอด ดังนั้น ควรหมั่นสังเกตในช่วงเวลาดังกล่าวว่า มีความผิดปกติอะไรเกิดขึ้นหรือเปล่า? เช่น มดลูกไม่เข้าอู่ (uterine involution) เป็นต้น   
• ห้ามมีเพศสัมพันธ์หลังคลอด หลังแท้ง ประมาณ 6 สัปดาห์ หรือรอจนกว่า จะมีระดู  
• หมั่นสังเกต น้ำคาวปลาว่า มีสี  มีกลิ่นเหม็นแปลกๆหรือไม่ 

หากพบความผิดปกติใดๆ หรือสงสัย ควรปรึกษาสูติแพทย์

คุณดวงสมร คุรวริษา รวมทั้งคุณแม่ชาวเกาหลีเหนือ ต่างก็มีวิบากกรรม ทำให้ต้องมาพบกับปัญหาลูกเสียชีวิตในครรภ์และลูกคลอดก่อนกำหนด สำหรับข้าพเจ้า ในช่วงนี้ ก็กำลังพบกับวิบากกรรมรุมเร้าเช่นกัน ทำให้เกิดเรื่องราวยุ่งยากใจหลายประการ อย่างไรก็ตาม ข้าพเจ้ายังมีครูบาอาจารย์คอยช่วยเหลือ ทำให้กรรมเบาบางลงบ้าง

 เรื่องของกรรม เราทุกคนต้องชดใช้ ไม่ทางใด ก็ทางหนึ่ง บางที ก็เป็นไปในลักษณะการสูญเสียสิ่งที่ตนรัก บางที ก็เป็นไปในลักษณะร่างกายเจ็บป่วย บางที ก็เป็นไปในลักษณะถูกฟ้อง หรือปองร้าย ใครจะเชื่อเรื่องกรรมหรือไม่ก็ตามที แต่..แน่นอน!! ในที่สุด ทุกคนก็ต้องชดใช้….

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

พ.ต.อ. นพ . เสรี  ธีรพงษ์  ผู้เขียน

วิบากกรรมของคนท้อง

คนเราเกิดมา ไม่มีใครหนีพ้นจากกรรมที่ตนเคยก่อไว้ได้ ไม่ว่า จะชาติไหนๆ! ใครเลยจะรู้ว่า เจ้ากรรมนายเวรกำลังตามราวีเราอยู่ทุกขณะ โชคดี!! ที่หลายคนยังมีบุญเก่า คอยยับยั้งบรรเทา.. วันใดที่กรรมตามทัน ก็ย่อมทำให้คนนั้นทุกข์กาย ทุกข์ใจ หรือประสบกับปัญหายุ่งยาก แต่..วันใดที่ชดใช้กรรมหมด คนผู้นั้นก็จะพบกับสันติสุข สำหรับคนท้อง นอกจากตนเองแล้ว ก็ยังมีลูกในท้องอีก ที่มาร่วมชะตากรรมในโลกมนุษย์ เด็กบางคนคลอดออกมามีรูปร่างพิกลพิการ บางคนมีปัญญาอ่อน และบางคนสิ้นสุดอายุขัยตั้งแต่อยู่ในครรภ์…. .ใช่แล้ว!!  สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม

หลายวันมานี้ ข้าพเจ้าเองก็พบกับวิบากกรรมไม่น้อย นอนหลับฝันร้าย จิตใจซวนเซ ไม่สงบนิ่ง จนต้องพึ่งบุญบารมีของท่านผู้รู้ ครูอาจารย์ รวมทั้งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ช่วยเหลือ เชื่อหรือไม่!!!  ถึงแม้ข้าพเจ้าจะกำลังชดใช้กรรมอยู่ แต่ดูเหมือนว่า กำลังถูกมารทดสอบไปด้วย  ก่อนที่จะก้าวไปในเส้นทางธรรม…

วันก่อน ข้าพเจ้าอยู่เวรรับผิดชอบห้องคลอด วันนั้นเป็นวันอังคาร ตอนเช้า ไม่มีเหตุการณ์อะไรให้ต้องวิตก ทุกสิ่งดูราบรื่น คล้ายกับท้องทะเลที่ราบเรียบ  พอตกบ่าย ก็มีคนท้องรายหนึ่งถูกส่งมาจากสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง ผู้ป่วยรายนี้เป็นชาวเกาหลีเหนือ อายุ 29 ปี ไม่มีประวัติ  คนไข้พูดภาอังกฤษไม่ได้ จึงไม่รู้ว่าตั้งครรภ์ที่เท่าไหร่ แต่ทราบคร่าวๆว่า เธอตั้งครรภ์ได้ประมาณ 8 เดือน ข้าพเจ้าสอบถามจากพยาบาลห้องคลอดว่า  “มีปัญหาอะไรสำคัญ?”

พยาบาลคนนั้นบอกว่า “คนไข้มีปัญหาน้ำเดิน นักศึกษาแพทย์ได้พิสูจน์แล้ว พบว่า น้ำเดินจริง แต่ปากมดลูกยังไม่เปิด”

ข้าพเจ้าพูดต่อว่า “คงต้องตรวจดูอัลตราซาวนด์ผ่านทางหน้าท้องให้คนไข้ก่อน เพื่อให้ได้อายุครรภ์ที่ใกล้เคียงความจริง” ผลปรากฏว่า ทารกในครรภ์อยู่ในท่าขวาง มีขนาดเทียบสัดส่วนเท่ากับอายุครรภ์ 32 สัปดาห์เศษ ซึ่งคำนวณน้ำหนักทารก ได้ประมาณ 1,700 กรัม เมื่อเป็นเช่นนี้ ข้าพเจ้าจึงสั่งการให้ส่งคนไข้เข้าห้องผ่าตัดฉุกเฉิน เพราะทารกขนาดเท่านี้ เขามีโอกาสรอดชีวิตในโลกภายนอกได้ ซึ่ง..หากปล่อยเวลาให้นานเนิ่นช้าเกินไป น้ำคร่ำก็จะไหลออกจากมดลูกจนหมด ทารกมีโอกาสถูกมดลูกบีบอัดให้ได้รับความลำบาก สุดท้ายอาจตายจากภาวะสายสะดือถูกดทับ   

ที่ห้องผ่าตัด ข้าพเจ้าลงมีดบนผนังหน้าท้องเหนือหัวเหน่า กรีดแผลขวางตามรอยตะเข็บของกางเกงใน โดยหวังผลด้านสวยงาม เพื่อเป็นกำลังใจให้เธอว่า ‘ท่านกลางความโชคร้าย ก็ยังมีสิ่งดีๆเข้ามาในชีวิตบ้าง’ ผ่าตัดไป ก็พูดเล่นกับผู้คนรอบข้างไป โดยไม่ได้คิดอะไรมาก คิดไม่ถึง จู่ จู่ พอลงมีดกรีดเข้าถุงน้ำคร่ำ ที่คอมดลูกส่วนล่าง น้ำคร่ำก็ไหลทะลักออกมาอย่างรวดเร็ว พอเปิดแผลบนตัวมดลูกส่วนล่างให้กว้างขึ้น ก็ต้องตกใจ เพราะทารกอยู่ท่าขวางและเอาแผ่นหลังหันลงด้นล่าง (Dorso-posterior)  ข้าพเจ้าแทบจะเป็นลม เพราะท่านี้ ทำให้ทำคลอดยาก ขณะนั้น มดลูกหดรัดตัวเข้ามาค่อนข้างเร็ว จนเหลือพื้นที่น้อยนิดที่จะล้วงเอาส่วนขาของเด็กได้ เมื่อเป็นดังนี้ ข้าพเจ้าจึงใช้เทคนิคสำคัญ คือ ใช้กรรไกรตัดขอบล่างของแผลผ่าตัดมดลูกส่วนล่าง บริเวณตรงกลางเป็นแนวตรงย้อนขึ้นไปในลักษณะตัว ที หัวกลับ ( Inverted T) จากนั้น  ก็ใช้มือล้วงเข้าไปในโพรงมดลูก ครั้งแรก ข้าพเจ้าคว้าเอาส่วนแขนของเด็กออกมา ข้าพเจ้าค่อยๆเอาส่วนแขนนั้นกลับเข้าไปในโพรงมดลูก และล้วงในทิศทางตรงข้าม คราวนี้ ข้าพเจ้าพบส่วนขาของเด็ก จึงค่อยๆดึงออกมา และทำคลอดทารกน้อยอย่างระมัดระวัง ทารกน้อยมีน้ำหนักตัว 1,800 กรัม ค่าคะแนนศักยภาพทารกแรกเกิดเท่ากับ 7 และ8 (จากคะแนนเต็ม 10) ณ เวลา 1 และ5 นาทีตามลำดับ

คุณแม่ปลอดภัย ไม่กี่วันก็ได้รับอนุญาตให้กลับได้ ส่วนทารกน้อยได้รับการช่วยเหลือในเบื้องต้น โดยการใส่ท่อช่วยหายใจและส่งไปเข้าห้อง ไอ.ซี.ยู. ทารกแรกเกิด ข้าพเจ้าเกือบจะผิดพลาดในเรื่องการทำผ่าตัดครั้งนี้ จนส่งผลให้ทารกน้อยได้รับอันตราย จากการบีบรัดตัวของมดลูกคนไข้ โชคดี!!! ที่มีประสบการณ์เก่าๆมาช่วยยามวิกฤติ จึงทำให้การผ่าตัดคลอด จบลงด้วยดี

คุณดวงสมร เป็นคนท้องอีกคนที่มีวิบากกรรม และมีมากกว่าคุณแม่ชาวเกาหลีเหนือด้วย เพราะเธอสูญเสียบุตรตั้งแต่อยู่ในครรภ์ อายุของเธอเพิ่งย่าง 16 ปี ตอนนี้ เธอตั้งครรภ์ได้ 19 สัปดาห์ คุณดวงสมรมาตรวจตามนัด โดยหาทราบไม่ว่า ‘ลูกของเธอได้จากโลกนี้ไปแล้ว เพราะเธอยังไม่เคยรู้เลยว่า ลูกดิ้นเป็นยังไง?’ ข้าพเจ้าได้พบเธอครั้งแรกที่ห้องฝากครรภ์ในวันจันทร์ โดยการปรึกษาของพยาบาลว่า ‘เธอมีลูกตายในครรภ์’ ข้าพเจ้าได้สอบถามรายละเอียดของคนไข้จากสูติแพทย์ผู้ดูอัลตราซาวนด์ คุณหมอบอกว่า ‘ทารกเสียชีวิตมาหลายวันแล้ว และในโพรงมดลูกไม่ค่อยจะมีน้ำคร่ำสักเท่าไหร่?’

“ช่วยส่งคนไข้ไปหอผู้ป่วยชั้น 5 และเหน็บยา Cytotek (สารพรอสตาแกรนดิน ซึ่งมีฤทธิ์ช่วยให้ปากมดลูกนุ่มและมดลูกแข็งตัว) ทางช่องคลอด 1 เม็ดทุก 6 ชั่วโมง” ข้าพเจ้าสั่งการกับนักศึกษาแพทย์ เพื่อเขียนคำสั่งการรักษา

 คุณดวงสมรถูกส่งตัวขึ้นไปยังหอผู้ป่วย 5 และได้รับการทำแท้งเพื่อการรักษาตั้งแต่นั้น พอถึงวันอังคาร ที่ข้าพเจ้าอยู่เวร ข้าพเจ้ามัวแต่สนใจคนไข้ที่อยู่ห้องคลอด จนลืมไปว่า ‘ยังมีคนไข้อีกคนที่มีปัญหารออยู่ที่หอผู้ป่วยชั้น 5’ พอตกเย็น ขณะที่ข้าพเจ้ากำลังเรียนภาษาอังกฤษอยู่ที่สถาบันสอนภาษาแห่งหนึ่ง นักศึกษาแพทย์ได้โทรศัพท์มาบอกว่า “คนไข้ที่ ward 5 แท้งออกมาแล้ว แต่รกค้างมานานประมาณ 1 ชั่วโมง”

“อย่างนั้น ก็ให้ส่งคนไข้ไปที่ห้องผ่าตัด และset ขูดมดลูก” ข้าพเจ้าสั่งการกับนักศึกษาแพทย์คนนั้น การที่รกยังคงค้างอยู่ในกรณีนี้ ก็เพราะคุณดวงสมรตั้งครรภ์เพียง 19 สัปดาห์ รกในช่วงไตรมาสที่สองของการตั้งครรภ์ มักฝังตัวแน่น ดุจรากไม้ของต้นไม้วัยสาวที่หยั่งลงลึก การลอกหลุดเองจึงยาก ถึงจะรอต่อไป รกก็คงไม่ลอกหลุดออกมา ดังนั้น เพื่อป้องกันการตกเลือด ข้าพเจ้าจึงต้องรีบขูดมดลูก การขูดมดลูกของคุณดวงสมรภายใต้การดมยาสลบ ถึงแม้ไม่ยากลำบาก แต่ปริมาณของชิ้นเนื้อรกมีจำนวนมาก ทำให้ต้องเสียเวลานาน คุณดวงสมรพักอยู่โรงพยาบาล 2 วัน ก็ขอกลับบ้าน โดยไม่มีปัญหาอะไร นอกจากความทุกข์ใจ ที่ยากจะอธิบาย

คุณวริษา ก็มีวิบากกรมไม่แพ้คุณดวงสมร เธอตั้งครรภ์ได้เพียง 12 สัปดาห์ แต่มีปัญหาเลือดออกกะปิดกะปรอยจากช่องคลอด หลายวันก่อนข้าพเจ้าได้ตรวจดูอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอดให้คุณวริษา ปรากฏว่า เป็น ‘ครรภ์ไข่ฝ่อ (Blighted ovum)’ ข้าพเจ้าได้ขูดมดลูกให้เธอไปในตอนบ่ายวันนั้น ข้าพเจ้ายังจำได้ดีว่า ‘ปากกมดลูกของเธฮเปิดน้อยมาก จึงต้องถ่างปากมดลูก ตอนแรกคิดว่า จะล้มเลิกการขูดแล้ว และนัดมาใหม่หลังจากนั้น 2 สัปดาห์ เพื่อให้ปากมดลูกเปิดเพิ่มขึ้น แต่พอดมยาสลบ ข้าพเจ้าก็สามารถถ่างปากมดลูกได้ประมาณเบอร์ 8 จึงตัดสินใจทำ’ การขูดมดลูกไม่ยากมาก ข้าพเจ้าไม่สามารถใช้เครื่องมือประเภทคีมปากยาว (Ovum forceps) เข้าไปในโพรงมดลูกได้ จึงใช้เพียงแต่แกนห่วงเหล็กเบอร์เล็ก (Curette) เข้าไปขูด เมื่อได้ชิ้นเนื้อพอสมควร และได้ยินเสียง (Uterine cry) ก็คิดว่า   ถุงการตั้งครรภ์และรกน่าถูกเอาออกจนหมดแล้ว’

คาดไม่ถึง!! วันต่อมาเวลาประมาณ 5 ทุ่ม คุณวริษาได้กลับโรงพยาบาลอีก ด้วยเรื่องตกเลือด สุดท้ายสูติแพทย์เวรต้องทำการขูดมดลูกซ้ำให้เมื่อเวลา 2 นาฬิกาของเช้าวันใหม่ พร้อมกับให้ยาฆ่าเชื้ออย่างดีทางเส้นเลือดดำ  สูติแพทย์เวรได้โทรศัพท์มาบอกข้าพเจ้าเมื่อวานนี้ ข้าพเจ้ารู้สึกตกใจกับเหตุการณ์ครั้งนี้ และนั่งพิจารณาถึงความผิดพลาดที่เกิดขึ้น  ก็พบว่า น่าจะเกิดจาก ปากมดลูกของคนไข้ยังแข็งอยู่ และเปิดน้อยมาก จนต้องใช้แกนเหล็ก (Hegar dilators) เข้าไปถ่างขยายในช่วงดมยา สมัยก่อน ข้าพเจ้าไม่เคยพบประสบกับเหตุการณ์เช่นนี้เลย เพราะข้าพเจ้ามักนัดให้คนไข้มาตรวจอัลตราซาวนด์ซ้ำในอีก 2 สัปดาห์ถัดมา ซึ่งเมื่อถึงเวลานั้น ปากมดลูกก็อ่อนนุ่ม รกเสื่อมสลายไปมากแล้วและกำลังจะลอกตัว เมื่อทำการขูดมดลูกจึงง่ายดาย สมบูรณ์ ปราศจากเศษรกค้าง (retained pieces of placenta)

สำหรับการปฏิบัติตัวของคนไข้หลังแท้งและหลังคลอด มีหลักคล้ายๆกัน ดังนี้

• รักษาความสะอาด บริเวณปากช่องคลอด และสุขภาพอนามัยของร่างกายให้ดี
• จำไว้ว่า  มดลูกจะเข้าสู่อุ้งเชิงกรานประมาณ 2 สัปดาห์หลังคลอด ดังนั้น ควรหมั่นสังเกตในช่วงเวลาดังกล่าวว่า มีความผิดปกติอะไรเกิดขึ้นหรือเปล่า? เช่น มดลูกไม่เข้าอู่ (uterine involution) เป็นต้น   
• ห้ามมีเพศสัมพันธ์หลังคลอด หลังแท้ง ประมาณ 6 สัปดาห์ หรือรอจนกว่า จะมีระดู  
• หมั่นสังเกต น้ำคาวปลาว่า มีสี  มีกลิ่นเหม็นแปลกๆหรือไม่ 

หากพบความผิดปกติใดๆ หรือสงสัย ควรปรึกษาสูติแพทย์

คุณดวงสมร คุรวริษา รวมทั้งคุณแม่ชาวเกาหลีเหนือ ต่างก็มีวิบากกรรม ทำให้ต้องมาพบกับปัญหาลูกเสียชีวิตในครรภ์และลูกคลอดก่อนกำหนด สำหรับข้าพเจ้า ในช่วงนี้ ก็กำลังพบกับวิบากกรรมรุมเร้าเช่นกัน ทำให้เกิดเรื่องราวยุ่งยากใจหลายประการ อย่างไรก็ตาม ข้าพเจ้ายังมีครูบาอาจารย์คอยช่วยเหลือ ทำให้กรรมเบาบางลงบ้าง

 เรื่องของกรรม เราทุกคนต้องชดใช้ ไม่ทางใด ก็ทางหนึ่ง บางที ก็เป็นไปในลักษณะการสูญเสียสิ่งที่ตนรัก บางที ก็เป็นไปในลักษณะร่างกายเจ็บป่วย บางที ก็เป็นไปในลักษณะถูกฟ้อง หรือปองร้าย ใครจะเชื่อเรื่องกรรมหรือไม่ก็ตามที แต่..แน่นอน!! ในที่สุด ทุกคนก็ต้องชดใช้….

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

พ.ต.อ. นพ . เสรี  ธีรพงษ์  ผู้เขียน

มือถือในถังขยะ

ไม่กี่วันก่อน ข้าพเจ้าได้ไปซื้อของกินที่ร้าน เซเว่น อีเลเว่น บริเวณชั้นไต้ดิน ของโรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง จากนั้น ก็ขึ้นลิ๊ฟไปออกตรวจคนไข้สูตินรีเวช ที่ชั้นสองของโรงพยาบาลฯ  ตอนนั้น ข้าพเจ้า เดินพลางก็โทรศัพท์ด้วยมือถือเครื่องหนึ่งไปด้วย.. แต่พอไปถึงห้องตรวจ ข้าพเจ้าสังเกตว่า มือถือข้าพเจ้าอีกเครื่องหนึ่ง ไม่ได้อยู่ในกระเป๋ามือถือเสียแล้ว แต่..ข้าพเจ้าก็ไม่ได้สนใจ จวบจนเช้าวันใหม่..ข้าพเจ้าจำเป็นต้องใช้มือถือเครื่องนั้น ข้าพเจ้าพยายามเสาะหา โดยการโทรฯเข้ามือถือหลายครั้ง เวลาเข้าไปในรถ หรือในห้องพัก แต่ก็ไม่ได้ยินเสียง ..เมื่อเดินทางมาถึง โรงพยาบาลตำรวจ ข้าพเจ้าได้โทรฯกลับไปที่ห้องคลอด โรงพยาบาลเอกชนนั้น แจ้งกับพยาบาล ให้ช่วยไปหามือถือในห้องพัก เจ้าหน้าที่พยาบาลหายังไง ก็ไม่พบ..ข้าพเจ้าหมดปัญญา และคิดว่า มือถือเครื่องนั้น ได้อันตระธานหายไปแล้ว  อย่างไรก็ตาม ข้าพเจ้ามีความหวังเล็กๆว่า คงจะได้พบสักวันหนึ่ง จึงไม่ได้โทรไปยังศูนย์ เพื่อระงับสัญญาณการทำงานของมือถือ…

ราวๆ 9 นาฬิกาเช้าวันนั้น.. ภรรยา ข้าพเจ้าได้โทรฯมาเข้ามือถือหลักของข้าพเจ้า และบอกว่า ‘ข้าพเจ้าลืมมือถือเครื่องหนึ่งไว้ในถังขยะ ที่ชั้นไต้ดิน ของโรงพยาบาลเอกชน (ขอสงวนนาม)’ พลัน!!! ข้าพเจ้าก็รำลึกขึ้นได้ และจินตนาการออกมาว่า ‘พอไปซื้อขนมที่ร้านเซเว่น อีเลเวน ข้าพเจ้าก็เอามือถือใส่เข้าไปในถุงใส่ของ เมื่อรับประทานขนมหมด ก็ทิ้งถุงใส่ของ โดยไม่ได้มองว่า มีมือถืออีกเครื่องหนึ่ง อยู่ในถุงนั้น’ ข้าพเจ้าโทรฯเข้ามือถือเครื่องนั้น หลายครั้ง ก็ไม่มีคนรับสาย ก็เพราะไม่มีคนไปค้นที่ถังขยะ.. ต่อมา ภรรยาข้าพเจ้าโทรเข้าไปยังมือถือนั้นบ้าง.. เผอิญ!! แม่บ้าน ที่ทำความสะอาด ได้ยินเสียงโทรศัพท์ ดังมาจากถังขยะ เธอจึงไปได้ลื้อค้นเศษขยะดู  และรับสายโทรศัพท์… เราจึงได้รู้ว่า มือถือเครื่องนั้น อยู่ในถังขยะ..

เรื่องการลืมมือถือไว้ในถุงใส่ของ และลงไปนอนยังก้นถังขยะนั้น  สอนให้รู้ว่า หากเราไม่ใส่ใจในเรื่องใดเรื่องหนึ่งแล้ว ในที่สุด เรื่องราวนั้น มันก็จะเลือนหายไป ดุจขยะที่เราทิ้ง

ราว 1 เดือนที่ผ่านมา มีคนท้องแฝดสาม รายหนึ่ง ชื่อ คุณสุนีย์ อายุ 42 ปี มาคลอดที่โรงพยาบาลตำรวจ..เธอมีประวัติเข้ารับการรักษาภาวะมีบุตรยาก ด้วยการหยอดตัวอ่อน ที่โรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง เมื่อ 2 เดือนก่อน ผลคือ ตั้งครรภ์แฝดสาม (Triplet)..  คุณสุนีย์ ได้รับคำอธิบายจากคุณหมอที่นั่นว่า ‘ลูกแฝดทั้งสามของเธอมีโอกาสสูงมาก ที่จะคลอดก่อนกำหนด ซึ่ง..ค่าใช้จ่ายในโรงพยาบาลเอกชนนั้น ย่อมสูงมาก เธอจึงควรจะไปฝากครรภ์ ที่โรงพยาบาลตำรวจ เพราะสามีเป็นตำรวจ’ ดังนั้น คุณสุนีย์จึงตัดสินใจมาฝากครรภ์ที่โรงพยาบาลตำรวจ ตั้งแต่ 12 สัปดาห์.. ตอนนั้น สูติแพทย์ที่รับฝากครรภ์ ได้แนะนำให้คุณสุนีย์เจาะน้ำคร่ำ (Amniocentesis) แต่..ก็แนะนำเรื่องการเจาะเลือดแม่ เพื่อส่งหาโครโมโซมลูก (Nifty’s test หรือ Non-Invasive Prenatal Test) ไปด้วย  คุณสุนีย์และสามีเลือกวิธี Nifty’s test ..ไม่เลือกวิธีเจาะน้ำคร่ำ  ผลคือ ทารกทั้งสาม ไม่มีความเสี่ยงต่อภาวะโครโมโซมผิดปกติ ในคู่ที่ 13,18,21

คุณสุนีย์ได้รับการดูแลเป็นอย่างดี และได้รับการเจาะเลือด (Nifty’s test) ตอนอายุครรภ์ 15 สัปดาห์  หลังจากนั้น คุณสุนีย์ก็มาตามนัดทุกครั้ง คือ ทุก 4 สัปดาห์ จนอายุครรภ์ได้ 32 สัปดาห์.. ระหว่างนั้น คุณหมอสูติ ที่รับฝากครรภ์ ได้ตรวจติดตามเรื่องความพิการของทารกทั้งสาม หลายครั้ง จนมั่นใจว่า ทารกทั้งสามสมบูรณ์แข็งแรงดี มีรกแยกจากกันโดยสิ้นเชิง และความพิการแต่กำเนิด ก็ไม่มี

คุณสุนีย์ได้รับการผ่าตัดคลอด หลังจากเจ็บครรภ์เข้ามาโรงพยาบาลตำรวจในเช้าวันหนึ่ง ขณะอายุครรภ์ได้ 32 สัปดาห์ 6 วัน ทารกคนแรกเป็นเพศ หญิง หนัก 1700 กรัม, คนที่สองเป็นเพศหญิงหนัก 1552 กรัม คนที่ สามเป็นเพศชาย 1960 กรัม ฝาแฝดทุกคน มีคะแนนศักยภาพแรกคลอด 9, 10, 10 จากคะแนนเต็ม 10 ตามลำดับ อย่างไรก็ตาม ในเบื้องต้น ทารกทุกคนถูกส่งตัวไปยัง ห้อง ไอ.ซี.ยู. ทารกแรกเกิด และต่อมา ก็ทะยอยส่งกลับมาที่ห้องความเสี่ยง และห้องเด็กอ่อนปกติ… หลังจากนั้น ไม่กี่วัน..    คุณสุนีย์ได้รับอนุญาตให้กลับบ้านหลังคลอดในเวลาไม่นานนัก.. ส่วนลูกๆทั้งสาม ก็ได้รับการเลี้ยงดูเป็นอย่างดี และจะได้รับอนุญาติให้กลับบ้านได้ เมื่อมีน้ำหนักตัว ประมาณ 2500 กรัม

ถัดจากนั้นมาอีก 2 สัปดาห์.. ก็มีคนไข้น่าสนใจอีกราย ชื่อ คุณนันทภัส  อายุ 26 ปี มาที่ห้องฉุกเฉินของโรงพยาบาลเอกชน (ขอสงวนนาม) ที่ข้าพเจ้าทำงาน เธอบอกว่า ‘ปวดท้องน้อยอย่างรุนแรง มาประมาณ 2 ชั่วโมงที่ผ่านมา และตรวจการตั้งครรภ์ แล้วให้ผลบวก’

น่าแปลกใจ! ที่..พอข้าพเจ้าเห็นเธอ  เธอกลับมีอาการแสดงออกมา เสมือนว่า ‘ไม่เจ็บปวดเลย’ ซึ่ง..ความเจ็บปวดที่เพิ่งผ่านมา..อันทำให้เธอจดจำ และนำมาบอกเจ้าหน้าที่พยาบาลว่า ‘เจ็บปวดมาก คิดเป็นคะแนนความเจ็บปวด ก็มากถึง คะแนน 8 เต็ม 10’นั้น ทำให้ ข้าพเจ้าต้องนำมาคิด พิจารณาว่า ‘เป็นกรณี ท้องนอกมดลูก..ที่จำต้องผ่าตัดฉุกเฉินหรือไม่??’..ข้าพเจ้าได้ตรวจภายในและดูอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอดให้กับเธอ ผลปรากฏว่า ‘ภายในช่องคลอด ไม่มีเลือด, ภายในโพรงมดลูก ไม่มีถุงการตั้งครรภ์ (Gestational sac) มีเพียงเยื่อบุโพรงมดลูกหนาประมาณ 10 มิลลิเเมตร, ข้าพเจ้าโยกปากมดลูกและเอามือกดด้านข้างของปากมดลูก.. ก็มีลักษณะตึงๆด้านขวาเล็กน้อย คนไข้ไม่ค่อยเจ็บเท่าที่เราคาด แต่..มีของเหลวจำนวนหนึ่ง อยู่ในส่วนต่ำสุดของอุ้งเชิงกราน[น่าจะเป็นเลือด]’ จากการตรวจปัสสาวะ พบว่า เธอตั้งครรภ์.. ข้าพเจ้าได้สั่งเจาะเลือดหาค่าการตั้งครรภ์ (beta HCG) ของเธอ ก็ได้ค่า เท่ากับ 1173 หน่วย..ซึ่งโดยปกติ ค่าการตั้งครรภ์ที่มากกว่า 3000 หน่วย เราจะสามารถมอเห็นถุงการตั้งครรภ์ (Gestational sac), ได้ .. ในรายนี้ ข้าพเจ้าจึงสงสัยว่า เธอจะเป็น ท้องนอกมดลูก ชนิดที่เรียกว่า Tubal abortion  ..เพราะมองไม่เห็นถุงการตั้งครรภ์

Tubal abortion  คืออะไร Tubal abortion  คือ การแท้งของก้อนการตั้งครรภ์ (Conceptive product) โดยที่มันหลุดออกจากท่อนำไข่ ทั้งหมด และ เข้าไปนอนอยู่ในช่องท้อง ..ซึ่งตำแหน่งที่ ก้อนการตั้งครรภ์ เกาะติดภายในท่อนำไข่เดิมนั้น ย่อมจะมีเลือดออก.. หยดเข้าไปในช่องท้อง.. มากบ้าง…น้อยบ้าง…หยุดเองได้บ้าง..หรือไหลรินตลอดเวลา..

กรณีของคุณนันทภัส  ก็เช่นกัน.. คนไข้มีอาการปวดท้องน้อย…ลดลงอย่างมาก ที่ห้องฉุกเฉิน..จนข้าพเจ้าไม่แน่ใจ ในการวินิจฉัย..เพราะตรวจภายใน คนไข้ ไม่ค่อยเจ็บเวลาโยกปากมดลูก..ทั้งๆที่ก่อนหน้านี้ เธอปวดท้องน้อยแทบตาย.. ข้าพเจ้าถามถึง การกินอาหารครั้งสุดท้ายว่า ‘นานเท่าไหร่แล้ว’ คนไข้ตอบว่า ‘5 โมงเย็น’ ข้าพเจ้าคิดคำนวณ ว่า ‘การผ่าตัดใดๆ ในตอนกลางคืนแบบฉุกเฉินสำหรับรายนี้นั้น อาจไม่จำเป็น ’ จึงบอกกับคุณนันทภัส  และสามีว่า ‘ขอสังเกคอาการและอาการแสดง ไปก่อน.. ตอนเช้าวันรุ่งขึ้น.. จะเจาะเลือดตรวจค่าการตั้งครรภ์ ซ้ำ .. หากยังสูง และคนไข้ยังปวดท้อง ก็จะเจาะช่องท้องเข้าไปดูภายใน ว่า เป็นอะไรแน่’ คืนนั้น..ทั้งคืน คุณนันทภัส  นอนหลับได้

9 นาฬิกาของเช้าวันใหม่ คนไข้ได้รับการเจาะเลือด เพื่อหาค่า Beta HCG  ซึ่งระยะเวลาของการตรวจ ห่างจากเดิม 12 ชั่วโมง ผลคือ ได้ 1033 หน่วย…ค่าลดลงจากเดิมเพียงเล็กน้อย ทำให้ข้าพเจ้า ไม่แน่ใจว่า เธอเป็นอะไรกันแน่ ระหว่าง…ท้องนอกมดลูก ในท่อนำไข่ (Tubal pregnancy) ..หรือท้องนอกมดลูก ที่แท้งเข้าไปใน ช่องท้อง (Tubal abortion)

ในสภาพการณ์ เช่นนี้ วิธีการดีที่สุด ทางการแพทย์  เพื่อให้ทราบการวินิจฉัยโรคว่า เป็นท้องนอกมดลูกหรือไม่ คือ การเจาะท้องส่องกล้องเข้าไปดู (Laparoscopy) ..เพราะการปล่อยให้คนไข้กลับบ้านไปโดยไม่แน่ใจในสภาพภายในช่องท้องของคนไข้ ..คนไข้อาจได้รับอันตรายร้ายแรงถึงชีวิต..กรณีของคุณนันทภัส..ก็เช่นกัน เธอน่าจะเป็นท้องนอกมดลูก แต่..ตำแหน่งที่ก้อนเลือดอุดอยู่ภายในท่อนำไข่..มันหยุดแน่นิ่งหรือยัง??..เลือดอาจจะออกซ้ำได้อีก (Repeated bleeding)..จากท่อนำไข่ บริเวณที่ตัวอ่อนเคยเกาะหรือกำลังเกาะอยู่

จากการเจาะท้องส่องกล้อง ผลปรากฏว่า มีเลือดในช่องท้อง กองอยู่ที่ อุ้งเชิงกรานส่วนต่ำสุด ประมาณ 300 มิลลิลิตร (ซีซี) ..ปีกมดลูกด้านขวา..บวมแดงบริเวณใกล้ปลายปากแตร (Fimbrial end) ..แต่เลือดที่หยดจากปลายท่อนำไข่..หยุดแล้ว.. ข้าพเจ้าได้ใช้เครื่องมือ บีบท่อนำไข่ (milking) ..ไล่เรียงจากต้นจนถึงปลายปากแตรของท่อนำไข่ (Milking from proximal to fimbrial end) ก็ไม่มีเลือดไหลออกมาอีก ดังนั้น การผ่าตัด จึงสิ้นสุดเพียงเท่านี้ ไม่ต้องตัดท่อนำไข่ทิ้ง…คุณนันทภัส  ลุกขึ้นจิบน้ำได้หลังจากเจาะท้องส่องกล้องไม่ถึง ๖ ชั่วโมง และกลับบ้านในวันถัดไป

เรื่องราว ทั้งสองเรื่องข้างต้น น่าสนใจมาก..โดยเฉพาะ คนท้องแฝดสาม (Triplet) ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญและควรนำมาเผยแพร่..แต่..ข้าพเจ้า ไม่ใส่ใจ..กลับปล่อยให้เวลาล่วงเลยไป จนจำรายละเอียดได้น้อยมาก ..ยังดี..ที่กรณี ท้องนอกมดลูก ที่ก้อนการตั้งครรภ์หลุดเข้าไปในช่องท้อง (Tubal abortion).. เวลาล่วงเลย ไปไม่นานมากนัก.. ข้าพเจ้ายังพอจำได้บ้าง..จึงสามารถนำมาปะติดปะต่อ เขียนเล่าสู่กันอ่านได้บ้าง..มิฉะนั้น ก็จะลืมเลือนไปอย่างสนิท.. เหมือนกับที่ข้าพเจ้าลืมมือถือไว้ในถังขยะ  นั่นเอง..

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

พ.ต.อ  นพ. เสรี  ธีรพงษ์  ผู้เขียน

 

 

 

 

   

 

 

 

 

 

อิ่มบุญ

การทำบุญ หรือ ‘ทำทาน’ ที่ชาวบ้านเรียกนั้น จากประสบการณ์ของข้าพเจ้า พบว่า มันส่งผลให้วาสนาชะตาชีวิตมนุษย์ดีขึ้นจริงๆ.. ข้าพเจ้าชอบบอกให้คนไข้หลายคนทำบุญให้ทาน และสวดมนต์บ่อยๆ.. ผลก็คือ คนไข้ที่มีบุตรยากเหล่านั้น ตั้งครรภ์จำนวนมากมาย ..ความเชื่อความศรัทธาของเราต่อคุณความดีนั้น ไม่สูญเปล่าอย่างแน่นอน…

ปกติ! ตอนเช้ามืดของทุกวัน ข้าพเจ้าชอบไปทำบุญที่ร้านขายอาหารปลีกแห่งหนึ่ง ซึ่งจำหน่ายอาหารใส่ถุงพลาสติก..ณ บริเวณตลาดสดพัฒนาการ.. ข้าพเจ้าทำทานด้วยเงินจำนวนเล็กน้อย เพียงแค่ร้อยบาท ก็ได้ชุดทำบุญถึง 2 ชุด ชุดหนึ่งประกอบด้วย ข้าวหุง 1 ถุง และกับข้าว 3 ถุง พร้อมกับน้ำเปล่า อีก 1 แก้ว….ร้านค้าแห่งนี้ ตั้งอยู่ที่ห้องแถวใกล้ปากซอยทางเข้าของตลาดพัฒนาการ.. มีอยู่วันหนึ่ง.. เจ้าของร้านผัวเมีย ได้บอกบุญกับข้าพเจ้าว่า ‘คุณหมอจะปล่อยปลาไหม?’ ตอนแรก ข้าพเจ้าคิดว่า ‘เจ้าของร้านคงหาซื้อปลาชนิดต่างๆจากที่อื่น มาให้ลูกค้านำไปปล่อยตามแม่น้ำลำคลอง’   แต่..ข้าพเจ้าเข้าใจผิด

ที่ไหนได้! ปลาเหล่านั้น เป็นปลาที่ต่างพากันหนีตายจากร้านขายปลานิลในตลาดคลองเตย..  เจ้าของร้านค้า เล่าว่า  ตอนดึกราวๆห้าทุ่มเที่ยงคืน พวกเขาจะเดินทางไปซื้อของที่ตลาดคลองเตยเพื่อมาขาย แต่ก็มักพบปลาดุก ปลาไหล หลุดออกมาจากตาข่ายรูกว้างของรถขนส่งปลานิล ที่เขานำมาขายส่งที่ตลาดคลองเตย พวกมันหลุดออกจากถุงอวนตาข่ายช่องกว้าง ลงไปตามถนน เกลื่อนพื้น คราวละ  5 – 10 ตัว ปลาเหล่านี้พยายามดิ้นรนคืบคลานไปหาพื้นที่ ที่เปียกน้ำหรือท้องร่อง…พวกคนขายที่นำปลานิลใส่ถุงอวนมาส่งนั้น ไม่สนใจปลาที่หล่นออกมาพวกนี้หรอก เพราะเวลาของพวกเขา มีน้อย พอส่งปลาให้ร้านค้าเสร็จ ก็รีบออกรถไป.. ปล่อยให้ปลาเหล่านี้ นอนแห้งตาย…ชาวบ้านแถวนั้น เห็นเข้า ก็จับพวกมันไปทำอาหาร.. แต่.. เจ้าของร้านคู่นี้ ไม่ทำเช่นนั้น พวกเขาจับพวกมันขึ้นมาใส่ในกล่องโฟมที่มีน้ำหล่อเลี้ยง….. เจ้าของร้านผู้ใจบุญคู่นี้ พร้อมบุตรชาย จะเอาปลาพวกนี้ ไปปล่อย ที่วัดใกล้ๆตลาดพัฒนาการ ตอนสายๆของทุกวัน..

เนื่องจาก เจ้าของร้านค้าคู่นี้ เขาอยากให้ข้าพเจ้าได้รับอานิสงค์จากการปล่อยสัตว์ไปด้วย จึงได้บอกบุญกับข้าพเจ้าในวันหนึ่ง.. ครั้งแรกๆ ข้าพเจ้าได้พยายามเอ่ยปากขอบริจาคเงินสมทบไปทำบุญที่วัด อีกจำนวนหนึ่ง แต่..เจ้าของร้านไม่ยอม พวกเขาเพียงขอให้ข้าพเจ้าจ่ายเงิน เพียงแค่ 9 บาท เพื่อเป็นเคล็ดในการซื้อชีวิตสัตว์.. แล้วก็ให้ข้าพเจ้ายกกล่องโฟมที่มีปลาอยู่.. ขึ้นจกอธิษฐานในส่วนกุศลของการปล่อยสัตว์เดนตาย.. หลังจากได้ทำบุญปล่อยปลาเหล่านี้แล้ว.. ข้าพเจ้าจะรู้สึกอิ่มบุญไปตลอดทั้งวัน ..ปลาเหล่านี้ ประกอบด้วย ปลาดุก เล็กใหญ่ ปลาไหล ปลาหมอ ปลาช่อน…

มีอยู่เช้าวันหนึ่ง ข้าพเจ้าได้มีโอกาสปล่อยปลาดุกตั้งท้อง ด้วย 1 ตัว.. ซึ่งผลบุญนี้ ส่งผลให้คนไข้มีบุตรยากคนหนึ่ง ตั้งครรภ์ขึ้นมาจากการทำเด็กหลอดแก้ว ซึ่งข้าพเจ้าหยอดตัวอ่อนเข้าไป 2 ตัว  ณ วันที่ปล่อยปลาดุกท้องนั้น….ด้วยวิธีการนี้ ข้าพเจ้ามีความรู้สึกอิ่มบุญที่ได้รับ อย่างบอกไม่ถูก.. มันอิ่มเอิบใจ มากกว่าเงินมากมายที่ข้าพเจ้านำไปถวายตามวัดวาอารามต่างๆเสียอีก….ข้าพเจ้าขอขอบพระคุณด้วยใจจริงต่อเจ้าของร้านค้าใจบุญทั้งสอง และบุตรชายของเขา.. ที่ทำให้ข้าพเจ้ามีส่วนร่วมในกุศลของการปล่อยชีวิตสัตว์เหล่านี้..

คุณลักขณา คือ คนไข้มีบุตรยาก ที่ได้กล่าวมาข้างต้น เธออายุ 37 ปี  แต่งงานมา 3 ปี เธอเข้ามารับรักษาภาวะมีบุตรยากกับข้าพเจ้า เมื่อ 2 ปีก่อน และตั้งครรภ์ครั้งแรกด้วยการฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูก.. พออายุครรภ์ได้ 8 สัปดาห์ ก็แท้งบุตร เนื่องจากไม่มีตัวเด็กในถุงน้ำคร่ำ (no fetal echo) หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า ‘ครรภ์ไข่ฝ่อ [Bloighted ovum]’    ต่อมา คุณลักขณาได้เข้ารับการขูดมดลูก ที่โรงพยาบาลในเครือประกันสังคม..

ต้นปีนี้ หลังจากแท้งบุตรได้ ครึ่งปี… คุณลักขณาและสามี ก็ปรึกษากันว่า น่าจะทำเด็กหลอดแก้ว ..การเตรียมตัวเพื่อทำเด็กหลอดแก้วนั้น.. ยังจำได้!! คุณลักขณาได้รับการกระตุ้นไข่โดยใช้สูตร Long protocol ..  ผล คือ ได้ไข่จำนวนมากมายปรากฏขึ้นที่รังไข่ทั้งสองข้าง ประมาณการว่า มีมากกว่า 20 ใบ.. โดยมีผลเลือด Estradiol (เอสโตรเจน) =  18,000 mIU/ml  Progesterone = 3.8  ในวันที่เจาะไข่…การที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนขึ้นอย่างมากมายตอนนั้น ข้าพเจ้ามีทางเลือกในการตัดสินใจได้ 2 ทาง คือ ยกเลิกการเจาะไข่  หรือ ไม่ก็ เจาะไข่ แล้วแช่แข็งตัวอ่อน โดยเฝ้าระวังภาวะรังไข่ถูกกระต้นมากเกินไป (Hyperstimulation syndrome) ของคุณลักขณา เพราะยังไงๆก็ต้องเกิดแน่ เพราะค่า Estradiol > 4000 mIU/ml ซึ่งอันตรายที่น่ากลัวของภาวะแทรกซ้อนนี้ ก็คือ น้ำท่วมปอด (Pleural effusion),ภาวะหัวใจวาย (Heart failure) และภาวะหายใจล้มเหลว (Respiratory failure)  หรืออาจถึงขั้นเสียชีวิต..ในที่สุด ข้าพเจ้าก็ตัดสินใจ ฉีดยากระตุ้นให้ไข่ตก แต่ใช้ยา ในขนาดต่ำ (Ovidel 1 หลอด [เดิม วางแผนให้ 2 หลอด])

วันนั้น ข้าพเจ้าเจาะไข่ให้กับคุณลักขณา ได้ 19 ใบ และนำไปเข้าสู่กระบวนการทำกรรมวิธี ‘อิ๊กซี่’ ผลคือ ได้ตัวอ่อน 12 ตัว ซึ่ง นับว่า มากทีเดียว ข้าพเจ้าขอให้ทางโรงพยาบาลฯแช่แข็งตัวอ่อนทั้งหมด ในระยะฝังตัว (Blastocyst) [คือ วันที่ 5 ของตัวอ่อน] เนื่องจาก หากหยอดตัวอ่อนเข้าไปในรอบเดือนนั้น แล้วคนไข้เกิดตั้งครรภ์ขึ้น..คุณลักขณาจะต้องเกิดภาวะรังไข่ถูกกระตุ้นมากเกินไปอย่างแน่นอนและรุนแรง อันตรายต่อชีวิต

สรุปว่า เดือนที่ข้าพเจ้าเจาะไข่ให้กับคุณลักขณา ..ตัวอ่อนทั้งหมด ถูกนำไปแช่แข็ง (Freezing) ซึ่งปัจจุบัน การแช่แข็งตัวอ่อนมนุษย์ เราจะแช่แข็งได้ ๒ ระยะ คือ ในระยะฝังตัว (Bastocyst) และระยะตัวอ่อนวันแรก (Pronuclei stage)….แต่นิยทม ระยะฝังตัวมากกว่า.. นอกจากนั้น คุณลักขณาและสามียังได้รับการแนะนำให้ทำ PGD (Preimplantation genetic diagnosis) เพื่อตรวจดูโครโมโซมของตัวอ่อนก่อนแช่แข็งด้วย….ซึ่งทั้งสองสามีภรรยาตกลงยินยอมทำตามนั้น เพราะกลัวลูกจะมีภาวะปัญญาอ่อน ที่มีโครโมโซมผิดปกติ ซึ่งเกิดจากการเจริญผิดปกติ (Trisomy 13,18,21) ของโครโมโซมคู่ที่ 13,18, และ 21 ในระหว่างแบ่งตัว ผลคือ มีตัวอ่อนที่มีโครโมโซมผิดปกติ 5 ตัว และตัวอ่อนปกติ 7 ตัว

ในเดือนถัดมา ข้าพเจ้าได้หยอดตัวอ่อน (Blastocyst transfer) ให้กับ คุณลักขณา 2 ตัว ผลคือ ‘ไม่ท้อง’ ..เดือนถัดมา ..ก็วางแผนจะหยอดตัวอ่อนอีก เช่นกัน ..โดยตรวจอัลตราซาวนด์จากช่องคลอด เพื่อหาวันไข่ตกในวันที่คุณลักขณา มีระดูจากวันแรก 12 วัน.. ในเดือนดังกล่าวคุณลักขณามี ‘ไข่ตก’ ช้ากว่ากำหนดปกติ ไป 6 วัน ..วันที่ไข่ตก ..เราจะไม่นับมาคำนวณการละลายตัวอ่อน ..จากนั้น เราก็นับไปอีก 5 วัน และละลายตัวอ่อน (Blastocyst) ณ วันดังกล่าว  

ในวันนั้น ข้าพเจ้า นึกถึงบุญของการปล่อยปลาดุกท้อง และก็หยอดตัวอ่อนอย่างระมัดระวังให้กับคุณลักขณา ณ ตำแหน่งที่ห่างจากยอดมดลูกประมาณ 1 เซนติเมตร จากนั้น ก็ให้ใส่สายสวนปัสสาวะ ต่อเข้ากับถุงปัสสาวะ เพื่อให้คุณลักขณานอนพักในเตียง 6 ชั่วโมง..  โดยไม่ต้องลุกไปใหน ..ผลคือ คุณลักขณาตั้งครรภ์ ผลเลือด วันที่ 14 หรือ 9 วันนับแต่วันหยอด ได้ท่ากับ 486 หน่วย (mIU/ml) ทุกคนมีความสุขมาก

พออายุครรภได้ 5 สัปดาห์ คุณลักขณา ก็มีเลือดออกจากช่องคลอดมา 1 หยด และมีอาการปวดท้องน้อยนิดๆ เธอมาที่โรงพยาบาลเอกชน (ขอสงวนนาม) ที่ข้าพเจ้าอยู่เวร.. ข้าพเจ้าได้ให้ฉีดยากันแท้งไป 1 เข็ม ต่อมาอีก 3 วัน คุณลักขณามีเลือดออกจากช่องคลอดมากขึ้น กว่า 30 มิลลิลิตร (ซีซี).. คุณลักขณาและสามีตกใจมกและกลัวว่า จะแท้งบุตร.. ข้าพเจ้าปลอบใจอยู่นาน จึงได้ให้คนไข้นอนโรงพยาบาล..การสั่งการรักษา ข้าพเจ้าได้ให้ยาหยุดเลือด 2 ตัว (คือ Vit K1 และTransamine) โดยให้คนไข้นอนพักบนเตียงแบบไม่ต้องลุกไปไหนเลยทั้งวันทั้งคืน  ยกเว้นเข้าห้องน้ำ  (Absolute bed rest)..คุณลักขณานอนพักโรงพยาบาลถึง 7 วัน (ต่อคราวหน้า)

อานิสงค์ของการปล่อยปลาเดนตายตอนเช้า ที่ตลาดพัฒนาการ ส่งผลให้คนไข้ของข้าพเจ้าข้างต้นพ้นภัย… ภายหลังที่คุณลักขณานอนพักรักษาตัวที่โรงพยาบาลได้ 1 วัน เธอก็ขอให้ข้าพเจ้าตรวจอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอด ผลปรากฏว่า มีถุงการตั้งครรภ์ภายในโพรงมดลูก 2 ถุง..ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางเท่าๆกันราว 1 เซนติเมตร แต่..ยังมองไม่เห็นตัวเด็ก (Fetal echo) เพราะอายุครรภ์ยังน้อย เพียงแค่ 5 สัปดาห์ 3 วัน.. อย่างไรก็ตาม..ปัญหาใหญ่ข้อหนึ่งที่เห็นจากอัลตราซาวนด์ครั้งนี้ คือ พบถุงของเหลวอีกหนึ่งถุง ..ใหญ่มากทีเดียว ขนาดใหญ่กว่าถุงการตั้งครรภ์ทั้งสองถึง 2 เท่า.. เส้นผ่าศูนย์กลาง ยาวประมาณ 4 เซนติเมตร วางอยู่เหนือถุงการตั้งครรภ์แฝด.. ลักษณะภายในถุง ดูคล้ายมีอะไรสักอย่างหนึ่ง สีขาวขุ่นขมุกขมัว (Hyperechoic or Haziness)  ข้าพเจ้าคิดว่า มันคือ ก้อนเลือด..

ด้วยเหตุนี้ ข้าพเจ้าจึงขอให้คุณลักขณาพักรักษาตัวในโรงพยาบาล..โดยนอนนิ่งๆบนเตียงในห้องพักตลอด 24 ชั่วโมง ยกเว้นเวลาทำธุระส่วนตัว สิ่งสำคัญที่สุดในตอนนี้ คือ หมั่นสังเกตอาการสำคัญ 2 ประการ ได้แก่ 1. อาการเลือดออกจากช่องคลอด  2. อาการปวดท้องน้อย …อาการปวดท้องน้อย ถือว่า สำคัญกว่า เลือดที่ออกจากช่องคลอด..เพราะอาจเกิดจากมดลูกบีบตัว เพื่อขับเอาทารกออกมา..อันจะส่งผลให้แท้งในระยะเวลาอันสั้น ช่วงนั้น คุณลักขณาและสามี มีความวิตกกังวลอย่างมาก เพราะมีอาการปวดหน่วงท้องน้อยบ่อยๆ ข้าพเจ้าได้ปลอบใจคนทั้งสองว่า ‘เคยเจอกรณีคนท้องตกเลือดขณะตั้งครรภ์น้อยๆเช่นนี้มาแล้ว.. เมื่อหลายปีก่อน มีคู่รักชาวจีนแผ่นดินใหญ่ คู่หนึ่ง ซึ่งทำงานในไทย ภรรยาเกิดตกเลือดอย่างรุนแรงช่วงอายุครรภ์ราวๆนี้.. ในเบื้องต้น ข้าพเจ้าคิดว่า เธอต้องแท้งอย่างแน่นอน แต่..เมื่อเจาะเลือดตรวจการตั้งครรภ์ 2 ครั้ง ผลคือ ผลเลือด (Beta HCG) หลังจากเจาะเลือดซ้ำใน 2 วันถัดมา เพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่า เหมือนกับรูปแบบการตั้งครรภ์ทั่วไป ต่อมา เมื่อตรวจอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอดให้กับคนไข้ ตอนอายุครรภ์ 8 สัปดาห์ ปรากฏว่า ทารก มีหัวใจเต้นตามปกติ ข้าพเจ้าดูแลคนไข้รายนี้ไปเรื่อยๆ ก็ไม่มีปัญหาอะไร จนเธอคลอดบุตรออกมา เป็นทารกปกติและแข็งแรงดี’ คุณลักขณาและสามีได้ยินดังนั้น จึงค่อยใจชื้นขึ้นมา

ปัจจุบัน ข้าพเจ้าเร่งทำบุญโดยการให้ทานและปล่อยปลาที่ตลาดพัฒนาการบ่อยมากขึ้น.. นับจากคุณลักขณาเข้านอนพักรักษาตัวที่โรงพยาบาลเอกชน (ขอสงวนนาม)… อาการปวดท้องน้อย ของคุณลักขณาก็ลดลงตามลำดับ เลือดที่ออกจากช่องคลอด น้อยลงทุกวัน จนหยุดได้หลังจากนอนโรงพยาบาลแค่ 3 วัน.. คุณลักขณานอนโรงพยาบาลได้ 7 วัน ข้าพเจ้าก็ตรวจอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอดให้อีกครั้ง ผลปรากฏว่า ถุงการตั้งครรภ์ทั้งสองใหญ่ขึ้น มองเห็นเงาทารกแฝดทั้งสอง พร้อมกับมีการขยับภายในเงานั้น เหมือนดวงไฟเล็กๆส่องกระพริบ.. บ่งบอกถึงว่า มีสิ่งมีชีวิต 2 คนข้างในโพรงมดลูกของเธอ ..คุณลักขณา สามีและข้าพเจ้าดีใจมาก ส่วนถุงของเหลวภายในอีกถุงหนึ่ง ก็มีสีใสขึ้น แสดงว่า เลือดมีการละลายตัว ผลจากการฉีดยา ควบคุมการละลายลิ่มเลือด (Transamine) 4 วัน แล้วเปลี่ยนเป็นชนิดยากินต่ออีก 2 สัปดาห์

คุณลักขณามาตามนัด ในอีก 2 สัปดาห์ ขณะอายุครรภ์ได้ 9 สัปดาห์ ข้าพเจ้าตรวจอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอดให้อีกครั้ง ผลปรากฏว่า ทารกแฝดตัวใหญ่มากขึ้น พร้อมทั้งขยับตัวได้ด้วย..ในขณะที่ถุงก้อนเลือดถุงนั้นได้อันตธานหายไป.. ยากันแท้ง หลากหลายประเภท ทั้ง เหน็บ,กิน และฉีด ที่ข้าพเจ้าได้ให้กับเธอค่อยๆทะยอยหยุดไป เพราะบัดนี้ คนไข้อยู่ในขั้นปลอดภัยแล้ว เนื่องจากฮอร์โมนจากรกที่สร้างขึ้น มีมากเพียงพอที่จะดูแลการตั้งครรภ์ได้

หลังจากนั้น คุณลักขณา และสามี ก็ไม่ค่อยได้ส่งข้อความมาสอบถามข้าพเจ้าอีก..อนึ่ง  แม้ว่า ทารกทั้งสองจะได้รับการตรวจโครโมโซมตั้งแต่เป็นตัวอ่อน (PGD = prenatal genetic diagnosis) ก็ตาม ข้าพเจ้ายังได้นัดให้คุณลักขณา เข้าไปตรวจกับสูติแพทย์ อีกท่านหนึ่ง ซึ่งเชี่ยวชาญเกี่ยวกับอัลตราซาวนด์ระดับสูง ตอนอายุครรภ์ 12 สัปดาห์ (MFM = Maternal fetal medicine) เพื่อดูส่วนหนาของคอเด็ก (Nuchal thickness) ด้วย  ผลปรากฏว่า ส่วนคอของแฝดทั้งสอง มีความหนาเท่ากับค่าปกติ ..ทารกน้อยทั้งสอง  จึงไม่น่าจะเป็นเด็กปัญญาอ่อน..

เรื่องราวการตั้งครรภ์แฝดของคุณลักขณา ยังไม่มีทีท่าว่า จะสงบเงียบ.. ถัดจากนั้น มาได้ 2 สัปดาห์ คุณลักขณา ได้โทรศัพท์หาข้าพเจ้าในค่ำวันอาทิตย์ว่า ‘เธอมีอาการปวดท้องน้อย ในลักษณะแปลกๆ 2 – 3 คืนติดต่อกัน.. ไม่รู้ว่าเป็นอะไร และจะแท้งหรือไม่’

ข้าพเจ้าบอกเธอให้เข้ามาตรวจครรภ์ในวันจันทร์ ตอนนั้น เธอมีอายุครรภ์ได้ 14 สัปดาห์เต็ม  จากการซักประวัติ ข้าพเจ้าคิดว่า เธอน่าจะมีการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (Cystitis) แต่..ผลการตรวจของปัสสาวะ ไม่ส่อว่า ‘มีการติดเชื้อ ยกเว้น มีแบคทีเรีย และเม็ดเลือดขาวเล็กน้อยในปัสสาวะ’ อย่างไรก็ตาม ข้าพเจ้าได้สั่งจ่ายยาฆ่าเชื้อในทางเดินปัสสาวะของคนท้อง ประเภท รับประทานครั้งเดียวให้เธอไป (ชื่อยา Monurol  : รับประทาน 1 ซองครั้งเดียว).. นอกจากนั้น ยังให้ยาฆ่าเชื้ออย่างดีเยี่ยม ทั้งปลอดภัย และมีประสิทธิภาพสูง ชื่อ Meiact เตรียมไว้อีกจำนวนหนึ่ง เผื่อว่า อาการปวดท้องน้อยตอนกลางคืนไม่ดีขึ้น..จะได้รับประทานรักษาไปเลย โดยไม่ต้องกลับมาพบข้าพเจ้าอีก..ข้าพเจ้าอธิบายให้คุณลักขณาและสามี ฟังว่า ‘คุณลักขณาเป็น Asymtomatic bacteriurea หรือภาวะที่มีเชื้อโรคในกระเพาะปัสสาวะ โดยไม่มีอาการ’

หลังจากทานยา ชุดแรก ประเภท ครั้งเดียวนั้น ปรากฏว่า อาการปวดท้องน้อย ไม่ดีขึ้น ใน 2 วัน.. เธอจึงได้รับประทานยาชุดที่เตรียมสำรองไว้ให้ อีก 7 วัน ผลปรากฏว่า อาการปวดท้องน้อย ดีขึ้นอย่างมาก .. แต่ก็ยังรู้สึกปวดอยู่บ้าง เมื่อสามีเธอโทรศัพท์มาหาข้าพเจ้าบอกถึงอาการดังกล่าว ข้าพเจ้าจึงได้จัดยา Meiact ให้เธออีก 7 วัน.. คราวนี้ อาการปวดท้องน้อยของเธอแทบจะหายเป็นปลิดทิ้ง

วันนี้ คุณลักขณา มาเข้ารับการตรวจครรภ์ที่โรงพยาบาลเอกชน ที่ข้าพเจ้าทำงาน  อายุครรภ์ขณะนี้ คือ 17 สัปดาห์ ข้าพเจ้าตรวจอัลตราซาวนด์ ผ่านทางหน้าท้องให้กับเธอ ปรากฏว่า ‘ทารกแฝดทั้งสอง.. มีขนาดน้ำหนักตัวเข้ากันได้กับอายุครรภ์พอดี.. แฝดชายมีขนาดใหญ่กว่าแฝดหญิงเล็กน้อย..แฝดทั้งสองแข็งแรง สุขภาพดีทั้งคู่’ วันนี้ คุณลักขณามาเข้ารับการตรวจเพียงคนเดียว เนื่องจากสามียังไม่เลิกจากงานประจำ.. เธอมีความสุขใจ ยิ้มแย้ม แจ่มใสตลอดเวลา.. นี่แหละ!! ความสุขของคนที่เป็นแม่ขณะตั้งครรภ์ ..ถึงแม้ หนทางที่จะไปถึงวันให้กำเนิดบุตร ยังอีกยาวไกล.. แต่ ด้วยร่วมมือ ของคนไข้ และหมอ ..ย่อมก่อผลดีให้กับลูกทั้งสองของคุณลักขณาอย่างแน่นอน ..ข้าพเจ้าขอเป็นกำลังใจให้กับคุณแม่ที่กำลังตั้งท้องทุกคน ..ขอให้มีกำลังใจ และขอให้พ้นภัยจากอันตราย ที่กำลังกล้ำกลายเข้ามาคุกคาม..ไม่ว่าจะเป็น ภาวะแท้งคุกคาม, การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ, การตกเลือดจากภาวะรกเกาะต่ำ, หรือการเจ็บครรภ์ก่อนกำหนด  ก็ตาม…….

การทำบุญเกื้อหนุน ปลดปล่อยให้อิสระกับสัตว์ ใหญ่น้อย ต่ำต้อยด้อยศักดิ์ใดๆก็ตาม ย่อมส่งผลให้จิตใจเราอิ่มเอิบไปด้วย ความสุขใจ..ดั่งได้เสวยผลไม้ทิพย์ .. เกือบทุกวัน ตอนเช้ามืด ข้าพเจ้าจะแวะเวียนไปที่ร้านค้า หน้าปากซอยตลาดสดพัฒนาการ ด้วยถือเป็นกิจวัตร เสมือนหนึ่งว่า ไปวัดทำบุญตักบาตร ..ด้วยจิตใจผูกพัน อย่างบอกไม่ถูก ..ข้าพเจ้ามักพบกับสิ่งดีๆเสมอตลอดทั้งวัน หลังจากทำบุญปล่อยปลาเดนตายยามเช้า ..ข้าพเจ้าอยากให้ผู้อ่านทุกท่านได้อนุโมทนาบุญร่วมกับข้าพเจ้าด้วยทุกเช้า เพื่อความเป็นสิริมงคล โดยมุ่งจิตคิดหวังว่า คนที่มีบุตร ทุกคนจะสามารถตั้งครรภ์ได้ง่าย ..ส่วนคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ ก็ขอให้พ้นภัย จากภยันตรายทั้งปวงในระหว่างตั้งครรภ์ จนคลอดบุตรหญิงชายที่แข็งแรง สุขภาพดี มีสติปัญญา ตอนครบกำหนดคลอด.. 

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

พ.ต.อ.  นพ. เสรี   ธีรพงษ์    ผู้เขียน