ภาวะมีลูกยาก

มีคำกล่าวว่า \”คนไม่มีลูก เหมือนเป็นคนบาป ก็น่าคิดนะ เพราะ ยามชราจะไม่มี
ใครมาดูแลเป็นห่วงเป็นใย ยามหนุ่มสาวจะมีอะไรเป็นโซ่ทองคล้องใจ ทำสิ่งใดก็ไร้ซึ่งพลังขับ
ขาดเป้าหมาย \”ลูก\” จึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุดของชีวิตคู่ ช่วยชูรสให้คู่ชีวิตมีความสุข สมหวังสมาน
กลมเกลียวเป็นคนเดียวกัน
เดี๋ยวนี้ พบคนมีลูกยากกันมาก อาจจะนึกว่า เกิดจากแต่งงานช้า,เครียด,ทำงานหนัก,
ดื่มเหล้ามาก,สูบบุหรี่จัด หรือไม่มีเวลา.. ความจริง ก็ถูกทั้งนั้น คนเรานั้นจะมีลูกได้ ต้องอาศัย
การปฏิสนธิของตัวอสุจิของผู้ชายและไข่ของผู้หญิง เป็นตัวอ่อนที่สมบูรณ์ และเจริญเติบโตอย่างปกติ
ไม่มีการขัดจังหวะเลย เพราะฉะนั้น การที่ยังไม่มีลูกก็เพราะยังไม่มีการปฏิสนธิ ที่ไม่มีการปฏิสนธิ
ก็อาจจะเกิดจากเชื้ออสุจิกับไข่ไม่เจอกัน หรือเจอกันแต่ทำเป็นไม่รู้จักกัน ไม่ยอมรวมกัน เพราะ
รังเกียจที่อีกฝ่ายผิดปกติ บางที เชื้ออสุจิอาจจะผิดปกติ จำนวนน้อยไป หรือไม่ค่อยจะเคลื่อนไหว
บางทีอาจเกิดจากความผิดปกติจากไข่ ไข่อาจจะไม่ตก รังไข่อาจจะไม่ผลิตไข่ บางทีมีสาเหตุจาก
ทั้งสองฝ่าย สรุปแล้วการที่มีลูกยากน่าจะมีสาเหตุ ส่วนสาเหตุจากฝ่ายใด อย่าโทษกันเลย
ควรมารับการตรวจหาสาเหตุกันก่อนจะดีกว่า
การรักษาภาวะมีลูกยาก ขั้นแรกต้องหาสาเหตุก่อน การหา สาเหตุจากฝ่ายชายนั้น
ทำง่าย ก็เพียงแต่ขอให้ฝ่ายชายละความอาย ช่วยนำ \”น้ำอสุจิ\” มาส่งตรวจ ก็พอจะทราบแล้วว่า
ผิดปกติหรือเปล่า ! จะตรวจด้วยเครื่องคอมพิวเตอร์หรือกล้องจุลทรรศน์ธรรมดาก็ได้ทั้งนั้น ถึงแม้
จะตรวจง่าย แต่การรักษาฝ่ายชายนั้นยากเป็นที่สุด ถึงขนาดว่า..สถาบันบางแห่งมีแผนกหนึ่ง
ต่างหากตั้งขึ้นมา เพื่อศึกษาและรักษาภาวะมีลูกยากจากฝ่ายชายโดยเฉพาะเลยทีเดียว เพราะ
ฉะนั้น..ถ้าฝ่ายชายปกติก็ถือว่า ลดความยุ่งยากไปอย่างมาก รักษาง่ายขึ้นเยอะ แต่ถ้าหากจะ
ผิดปกติ ก็ขอให้ผิดปกติชนิดที่ ไม่มีตัวเชื้ออสุจิ ไปเลย จะได้ไม่ต้องรักษา เพียงแต่หาเชื้อของ
คนอื่นมาใส่ให้ภรรยาก็ใช้ได้แล้ว และเดี๋ยวนี้ก็สะดวกมาก เพราะมี เชื้อแช่แข็ง ปลอดภัยไร้เอดส์
เลือกกรุ๊ปเลือดได้ เลือกบุคลิกลักษณะได้ตามความประสงค์ จะต้องการ สูงหรือต่ำ,ดำหรือขาว,
เชื้อลาวหรือญี่ปุ่นได้ทั้งนั้น สำหรับกรณีที่มีเชื้ออสุจิน้อย หรือจำนวนไม่น้อย แต่ส่วนใหญ่ไม่ค่อย
เคลื่อนไหว ต้องใช้วิธีพิสดาร..เสียเงินมาก แต่ก็ยังได้ผลไม่เป็นที่พอใจเท่าไรนัก
ส่วนสาเหตุจากฝ่ายหญิงนั้นมีมากกว่า แต่รักษาก็ง่ายกว่า การหาสาเหตุทาง
ฝ่ายหญิง ล้วนแต่ต้อง เจ็บตัว ทั้งนั้น เริ่มตั้งแต่..เจาะเลือด,ฉีดสีเข้าโพรงมดลูก,ส่องกล้องดู
โพรงมดลูก หรือเจาะท้องส่องกล้องเพื่อดูความผิดปกติ ในต่างประเทศ นิยมเจาะท้องส่องกล้อง
มาก โดยเฉพาะในสตรีที่แต่งงานเกิน 2 ปีขึ้นไป ไม่ใช่เพราะฝรั่งซาดิสต์นะ แต่เพราะให้
รายละเอียดของสาเหตุได้ตรงจุดมากกว่าวิธีอื่น สรุปแล้ว..คือ \”เจ็บตัว\” ด้วยประการทั้งปวง
บางครั้ง..เจ็บตัวแล้ว ก็เพียงแต่ทราบว่า \”ไม่ทราบสาเหตุ\” แค่นั้น …น่าเห็นใจผู้หญิงทุกท่าน
จริง ๆ…

กระบวนการรักษาภาวะมีลูกยากนั้น..ยุ่งยากพอสมควร ที่สำคัญสำหรับคนไข้ ก็คือ..
อดทน..คนไข้ที่ต้องการรักษาต้องมี \”เวลา\” ให้หมอนะครับ !
\”อดทน\” คนไข้ที่ต้องการรักษาต้องมี \”เวลา\” ให้หมอ ถ้าขาดความ
อดทนก็อย่าไปรักษาเลย ในหนึ่งเดือนไข่ตกครั้งเดียว ไข่มีอายุการใช้งาน 24 ชั่วโมงเท่านั้น
ถ้าไม่พอดีจริง ๆ ก็ยากที่จะท้อง ก็เพราะ..เราต้องหาเวลาที่เหมาะจริง ๆ นี่แหละ จึงต้องนัด
คนไข้มาพบบ่อย ยิ่งใกล้ช่วงไข่ตกก็ยิ่งต้องนัดมาพบบ่อยยิ่งขึ้น บางทีแม้ทุกสิ่งทุกอย่างจะดูเหมาะสม
ก็อาจจะไม่ท้องได้ เดือนหนึ่งมีโอกาสอยู่ครั้งเดียวเท่านั้น ถ้าไม่ท้องก็ต้องรอเดือนต่อไป เดือน
แล้วเดือนเล่า พอ เมนส์ มาทีไร..ใจหายทุกที นี่แหละ ! ถึงบอกว่า ต้อง \”อดทน\”
\”อดกลั้น\” หลายต่อหลายคน ต้องทนพบกับ \”ความผิดหวัง\” จากการ
รักษาซ้ำแล้วซ้ำเล่า บางคนตั้งความหวังไว้สูงมาก หวังว่า..สวรรค์คงประทาน \”กี๊ฟ\” มาให้
แต่รอแล้วรอเล่า \”ลูกกี๊ฟ\” ก็ไม่ยอมมาเกิดสักที เพราะฉะนั้น..อย่าตั้งความหวังไว้สูงมาก จะได้
ไม่ต้องผิดหวังมาก และต้อง \”อดกลั้น\” เมื่อผิดหวัง
\”อดออม\” กว่าจะได้ลูกรักสักคนหนึ่ง หลายคนต้องเสียเงินเสียทอง..
เสียเวลาไปมาก ถึงกับบางคน ตั้งชื่อลูกเสียดสีค่ารักษาพยาบาลว่า ลูก \”แสน\” ให้สมแค้น
ความจริงแล้ว กระบวนการการรักษาภาวะมีลูกยากนั้น มีขั้นตอนจากวิธีที่ \”ง่าย\” ไปสู่วิธีที่ \”ยาก\”
จากวิธีที่ \”ไม่เจ็บตัว\” ไปสู่วิธีที่ \”เจ็บตัว\” จากวิธีที่ค่าใช้จ่าย \”น้อย\” ไปสู่วิธีที่ค่าใช้จ่าย
\”มาก\”แต่ถ้าเรา \”อดทน\” รักษาตามขั้นตอนไป ก็จะไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายมาก อย่างไรก็ตาม
ก็ควรรู้จัก \”อดออม\” เก็บเงินเผื่อเอาไว้ใช้ยามจำเป็น..เมื่อมีข้อบ่งชี้ที่ต้องใช้วิธีที่ยุ่งยากต่อไป
เมื่อคนไข้ รู้วิธีปฏิบัติตัวในการมารับการรักษาแล้ว (อดทน,อดกลั้น,อดออม) ก็จะ
มาเข้าสู่กระบวนการรักษาภาวะมีบุตรยาก กระบวนการรักษาภาวะมีลูกยาก ก็ไม่ยุ่งยากมาก
เริ่มต้นด้วย..หาสาเหตุ หาสาเหตุได้แล้วจึงเริ่มลงมือรักษา หมอบางคนอาจรักษาไปพร้อมกับ
หาสาเหตุก็เป็นไปได้ ทั้งนี้แล้วแต่ความถนัดของแพทย์แต่ละคน แต่ต้องไม่ลืมที่จะ หาสาเหตุ เสมอ
วิธีการรักษาสาเหตุจากฝ่ายชาย เรามุ่งเน้นไปที่ \”ตัวเชื้ออสุจิ\” ถ้าไม่มีตัวเชื้ออสุจิ
ก็ใช้เชื้อแช่แข็งดังกล่าวข้างต้น แต่ที่เป็นปัญหามาก ๆ คือ \”เชื้ออ่อน\” ได้แก่จำนวนตัวเชื้ออสุจิมี
น้อย ถ้าตัวเชื้ออสุจิน้อยกว่า 20 ล้านตัวต่อมิลลิลิตร ก็ถือว่า น้อยแล้ว ถ้าน้อยกว่า 10 ล้านตัว
ต่อมิลลิลิตร ถือว่า น้อยมาก ปัญหาก็มากขึ้น ถ้าน้อยกว่า 5 ล้านตัวต่อมิลลิลิตร ถือว่า น้อย
มาก ๆ ปัญหายิ่งมาก รักษายากมาก ความจริงแล้ว การปฏิสนธิใช้เพียงตัวอสุจิแค่ตัวเดียวเท่านั้น
แต่คนไข้ที่ เชื้อน้อย คุณภาพก็น้อยตามไปด้วย ปัญหาที่พบอีกอย่างหนึ่งของฝ่ายชายคือ เชื้อไม่น้อย
แต่ด้อยคุณภาพ คือ จำนวนตัวอสุจิที่เคลื่อนไหวมีน้อย ความสามารถในการเจาะไข่ (ปฏิสนธิ) ก็
ด้อยตามไปด้วย

การรักษาแก้ไข
– ถ้า เชื้ออ่อน ไม่มาก ก็เริ่มจากงดสิ่งที่อาจเป็นสาเหตุก่อน เช่น นอนดึก,ทำงาน
หนักเกินไป,ดื่มเหล้ามาก,สูบบุหรี่จัด…ถ้าไม่ได้ผลจึงใช้วิธีอื่นต่อไป
– ถ้า เชื้ออ่อนมาก (ปริมาณตัวอสุจิต่ำกว่า 5-10 ล้านตัวต่อมิลลิลิตร) หลังจาก
ปฏิบัติตนดังกล่าวข้างต้นแล้ว มี 2 ทางให้เลือก
หนึ่ง กระตุ้นการผลิต โดยการทานยา หรือฉีดยาฝ่ายชาย ใช้ระยะเวลารักษาเป็น
เดือน ๆ ส่วนใหญ่ยังได้ผลไม่เป็นที่พอใจเท่าไร
สอง ใช้ \”วิชาการ\” เทคโนโลยีสมัยใหม่เข้าช่วย
วิธีแรก \”ฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูก\” โดยการ \”คัดเชื้อ\” ซึ่งมีกรรมวิธีหลายเทคนิค
โดยถือหลักว่า เชื้ออสุจิเมื่อแรกหลั่งออกมานั้น ยังไม่มีคุณสมบัติที่ดีพอต้องมีการเปลี่ยนแปลงตัวเอง
ก่อน จึงจะมีประสิทธิภาพในการปฏิสนธิ ในธรรมชาติก็อาศัยสิ่งแวดล้อมในท่อนำไข่ช่วยเปลี่ยน แต่
กรรมวิธีทางวิทยาศาสตร์นั้น อาศัยน้ำยาสารเคมี,ตู้อบและเครื่องมือต่าง ๆ ช่วย \”ล้าง\” และ
\”คัด\” เชื้ออสุจิตัวเก่ง เลือกเฉพาะ ตัวที่ทำงานได้เท่านั้น จึง ไม่ต้องใช้ปริมาณมากในการฉีด
เข้าไปในโพรงมดลูก วิธีการนี้ เหมาะสำหรับ คนที่มารับการรักษาในช่วงแรก ๆ
วิธีที่สอง คือ การทำ \”GIFT\” (ย่อมาจาก \”GAMETE INTRAFOLLOPIAN
TRANSFER\”) \”กี๊ฟ\” (\”GIFT\”) เป็นเทคนิคที่นำมารักษาผู้มีลูกยาก โดยอาศัยหลักการ
เลียนแบบธรรมชาติ ที่ให้มีการปฏิสนธิขึ้นในท่อนำไข่ในเวลาที่เหมาะสม \”กี๊ฟ\” โด่งดังมากใน
ช่วงไม่กี่ปีมานี้ แต่สำหรับโรค \”เชื้ออ่อน\” นี้ ยังได้ผลไม่เป็นที่ประทับใจเลย ได้ผลพอ ๆ กับ
การฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูก \”GIFT\” จึงไม่เหมาะสำหรับคนที่มีเชื้ออ่อนมาก
วิธีที่สาม การทำ \”IVF\” (IN VITRO FERTILIZATION) คนไทยเรียกว่า การทำ
\”เด็กหลอดแก้ว\” ความจริงเป็นกรรมวิธีที่ให้มีการปฏิสนธินอกร่างกายเกิดเป็น \”ตัวอ่อน\”
แล้วจึงเลือกเอา \”ตัวอ่อน\” ที่สมบูรณ์ นำกลับเข้าไปในร่างกาย อาจจะใส่เข้าทางปากมดลูก
หรือทางปีกมดลูกก็ได้ สำหรับผลการตั้งครรภ์ ก็แล้วแต่สถาบัน และวิธีการใส่ตัวอ่อน การเจาะ
ท้องใส่ตัวอ่อนเข้าในปีกมดลูก (\”ZIFT\”) จะได้ผลมากกว่าการหยอดตัวอ่อนเข้าทางปากมดลูก
(\”IVF-ET\”)
ในบางสถาบัน เมื่อพบคนไข้มีเชื้ออ่อนมาก จะทำการทดสอบการปฏิสนธิ ที่เรียกว่า\”IVF TEST\”
ก่อนเลยถ้าไม่ปฏิสนธิหลายครั้ง ก็แนะนำให้ใช้ เชื้อแช่แข็งไปเลย ถ้ามีการ
ปฏิสนธิเกิดขึ้น ก็พิจารณาเอา \”ตัวอ่อน\” ที่สมบูรณ์ ใส่กลับเข้าสู่ร่างกาย ถ้ามดลูกดี ปีกมดลูกไม่
ตัน และสถานการณ์เหมาะสม ขอแนะนำให้ใช้การเจาะท้องใส่ตัวอ่อนทางปีมดลูก (ที่เรียกว่า
\”ZIFT\”) จะดีกว่าเพราะให้ผล \”คุ้มค่า\” กว่า
วิธีที่สี่ MICROMANIPULATION TECHNIQUES (อ่านว่า \”ไมโครแมนนิพิวเลชั่น
เทคนิค\”) เป็นวิธีพิสดารวิธีหนึ่ง โดยใช้เครื่องมือพิเศษเจาะไข่แล้วใส่ตัวอสุจิเข้าไป 1 ตัว จาก
นั้นนำไปเลี้ยงเป็นตัวอ่อน แล้วนำกลับเข้าสู่ร่างกาย ด้วยวิธีที่สามดังได้กล่าวไปแล้ว
วิธีการรักษาสาเหตุจากฝ่ายหญิง: แม้สาเหตุจะมีมากกว่า แต่การรักษาไม่ยุ่งยาก..
หนึ่ง ถ้าเป็นสาเหตุจากอวัยวะภายใน ยกตัวอย่าง มดลูกหรือรังไข่มีเนื้องอก,ท่อนำไข่ตัน หรือ
ภายในอุ้งเชิงกรานมีพังผืด ก็ใช้วิธีการ \”ผ่าตัด\” ตกแต่งให้เหมาะสม
สอง ถ้าเป็นสาเหตุจากระบบฮอร์โมน (ระบบการสั่งงาน) ยกตัวอย่าง ไข่ไม่ตก,
รังไข่ไม่ทำงาน..ก็ใช้วิธี ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ เข้าช่วย ไม่ว่าจะเป็นการ
ฉีดเชื้อเขาโพรงมดลูก, การทำ \”กี๊ฟ\” (\”GIFT\”), ทำ \”ซี๊ฟ\” (\”ZIFT\”),
การใช้ไข่จากผู้หญิงคนอื่น และอื่น ๆ ตามความเหมาะสมต่อไป

ลูก..เป็นสมบัติที่มีค่าที่สุด มีค่ามหาศาลกว่าทรัพย์สมบัติทั้งมวล ทุกคนจึงเสียสละ
ทุ่มเทกำลังกาย..กำลังทรัพย์ ทุกสิ่งทุกอย่าง เพื่อให้ได้มาซึ่ง \”ลูก\” รัก
ปัจจุบันนี้ วิทยาการในการรักษา \”ภาวะมีลูกยาก\” ก้าวหน้าไปมาก ทำให้โอกาสที่คน
มีลูกยาก จะมี \”ลูก\” สูงขึ้นมาก แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น คนไข้และแพทย์ผู้รักษา ต้องร่วมมือกันอย่างดียิ่งจึง
จะสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี.

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
พ.ต.อ.นพ.เสรี ธีรพงษ์ ผู้เขียน